Komeleya Rojnamevanên Jin a Mezopotamyayê (MKG), Rapora Binpêkirina Mafên Rojnamevanan a Meha Hezîranê aşkera kir. Di raporê de hate gotin ku di meha Hezîranê de jî binpêkirinên li dijî rojnamevanên jin berdewam kirin. Di beşa nirxandinê de hate gotin ku xebatên rojnamevaniyê tên krîmînalîzekirin û zext lê tê kirin.
Di raporê de hate gotin ku di vê mehê de gelek rojnamevan hatin binçavkirin, girtin û bi ser malên wan de hate girtin û wiha domiya: “Yek ji bûyerên berbiçav ên vê mehê gefa ku nûçegihana Ajansa Mezopotamyayê Zeynep Durgut ji ber raporek dosyayê ku wê çêkiriye lê hatiye xwarin e. Zeynep Durgut ji ber dosyayek sûc a ku di sala 2013’an de hatiye kirin û wê piştî salan kiriye nûçe, ji aliyê kesên ku di raporê de navê wan hatiye dayîn ve gef lê hat xwarin û vê rewşê careke din xetereyên ewlehiyê yên ku rojnamevan dema ku mafê xwe yê ragihandina nûçeyan bikar tînin, pê re rû bi rû dimînin aşkera kiriye. Zêdebûna gef û zextên li ser rojnamevanan nahêle ku ew bi ewlehî pîşeya xwe bikin û rasterast bandorê li mafê raya giştî yê wergirtina nûçeyan dike.”
Bi domdarî di raporê de wiha hate gotin: “Di binpêkirinên azadiya raman û derbirînê de, dozên li dijî rojnamevanan hatine vekirin, cezayên girtîgehê yên hatine dayîn û darizandinên berdewam nîşan didin ku daraz rojnamevaniyê wekî amûrek zextê bikar tîne. Rastiya ku nûçe û nivîsên medyaya civakî, ku divê di çarçoveya azadiya çapemeniyê de werin nirxandin, wekî hêmanên sûc têne hesibandin û dibin mijara dozê, nîşan dide ku azadiya derbirînê bi awayekî sîstematîk tê binpêkirin.
Di warê mafên aborî û civakî de, jikarderxistina rojnamevanên ku di VOA Kurdî de dixebitîn careke din bandora karên ne ewle ya di sektorê de ya li ser rojnamevanan nîşan dide.
Wekî MKG, tekezkirina ku daneyên di raporê de ‘mîna herî kêm temsîl dikin’ jî asta binpêkirinên nedîtî tîne bîra me û pêwîstiya parastina mafên bingehîn ên rojnamevanan, bi taybetî ewlehiya wan, azadiya derbirînê û mafê xebatê, aşkera dike. Bidawîanîna astengiyên li pêşiya mafê rojnamevanan ê ragihandina nûçeyan, bidawîanîna siyaseta bêcezatiyê, lêpirsîna binpêkirinên mafan a bi awayekî aşkera di nav şertên civakek demokratîk de ne.
Ji bilî destwerdana fizîkî û gefên ku rojnamevan dema nûçeyan dişopînin li wan tên xwarin, tê dîtin ku polîtîkayên çavtirsandinê bi girtin û darizandinê berdewam dikin. Em banga xwe ji hemî sazî û civakê re dubare dikin ku dawî li binpêkirinên azadiya çapemenî û îfadeyê bînin, mafên rojnamevanan biparêzin û li dijî siyaseta bêcezatiyê têkoşînek bi bandor bidin.”
Di raporê de MKG’ê cih da van binpêkirinan: “Êriş li dijî 2 rojnamevan û dezgehên weşanê hate kirin, bi ser mala 3 rojnamevanan de hate girtin û 7 rojnamevan hatin binçavkirin, 2 rojnamevan hatin girtin, 2 rojnamevan rastî miameleya nebaş hatin, gef li 3 rojnamevanan hate xwarin, şopandina nûçeyan a 2 rojnamevanan hate astengkirin, der heqê 2 rojnamevanan de lêpirsîn hate vekirin û 2 sal û mehek cezayê hefsê li rojnamevanekê hate birîn, 10 dozên der heqê 11 rojnamevanan de hatine vekirin didomin, 7 rojnamevan girtî ne, karê rojnamevanekê hate bidawîkirin û qerta rojnamevaniyê ya rojnamevanekê jî hate betalkirin.”
