Pêncşem, 12 Hezîran 2025
  • Ji Bo Min
  • Favoriyên Min
  • Tomarên Min
  • Dîtinên Min
  • Blog
Video
Podcast
Zindî
Arşîv
Têketin
Stêrk TV
  • DESTPÊK
  • ROJANE

    Wezîrê Karên Derve yê Fransayê: Me di navbera Tirk û Kurdan de navbeynkarî kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    Omer Ocalan: Serok dibêje DEM Partî partiya xwişk û biratiya gelên Kurd û Tirk e

    Ji aliyê Stêrk TV

    Sefkan Kobanê: Dewleta Tirk bi rêya HTŞ’ê Sûriyeyê tevlîhev dike

    Ji aliyê Stêrk TV

    ROJEVA 12’Ê HEZÎRANA 2025’AN

    Ji aliyê Stêrk TV

    Rêber Apo silavên xwe ji Zanîngeha Kobanê re şand

    Ji aliyê Stêrk TV

    Karkerên Dersimê yên ji kar hatine derxistin bang DÎSK’ê kirin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • KURDISTAN

    Têkildarî 19 jinên li Mûsilê hatin şewitandin serî li Bexda û NY’ê hate dayin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Polîsên Iraqê avêtin ser Şaredariya Girzerik a Şengalê

    Ji aliyê Stêrk TV

    ‘Hevalê Qasim yek ji temsîlkarê herî xurt ê xeta Apoyî bû’

    Ji aliyê Stêrk TV

    Karker: Divê haya gelê me ji wan kes û hêzan hebe ku olê bi kar tînin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Qasim Engîn: Fermandar, kedkar û fîlozofekî şoreşger

    Ji aliyê Stêrk TV

    Umît: Eger dewlet veneguhere, nepêkane ku biryar bikevin meriyetê

    Ji aliyê Stêrk TV
  • JIN

    Festîvala Jinan a Zîlan wê 21’ê Hezîranê li Leverkusenê were lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Zurîchê wê Festîvala Jinê ya Sakîne Cansiz a 12’emîn bê lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Londonê jin wê di Mihrîcana Jinan a Zîlan de bicivin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Kabûlê gefa mirinê li xebatkarên jin ên NY’ê tê xwarin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Gulser Yildirim: Hêvî têrê nake, pêwîstî bi rêxistinî û kar heye

    Ji aliyê Stêrk TV

    Yek ji parêzvanên destpêkê yên mafên jinan: Olympe de Gouges

    Ji aliyê Stêrk TV
  • ÇAND Û HÛNER

    Di festîvala Respectê de Kurd bi ‘Govendê’ li ber nijadperestiyê rabûn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Cenevreyê civîna berxwedan û çanda Kurdî

    Ji aliyê Stêrk TV

    Fîlmê ‘Bir Kar Tanesinin Ömrü’ li Baselê hate nîşandan

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji bo helbesta ‘Dîrok’ a Alî Haydar Kaytan klîba anîmasyonê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Parlamenta Walesê resepsiyona Newrozê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji bo Festîvala Ciwanan a Şehîd Hasan Kiziler banga tevlîbûnê hat kirin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • CÎHAN
  • YÊN DIN
    • Gotar
    • Civak
    • Rojava
    • Gotar
  • 🔥
  • HEMÛ BAJAR
  • BEHDÎNAN
  • STENBOL
  • AMED
  • QAMIŞLO
  • ENQERE
  • KOBANÊ
  • ROJEV
  • WAN
  • ŞENGAL
  • ŞIRNEX
  • MÊRDÎN
  • HESEKÊ
  • RIHA
  • COLEMÊRG
  • ÊLIH
  • ŞEHBA
Nûçeyên Lezgîn
Li Marmarîsê erd hejiya: 1 mirî, 69 birîndar
Mazlûm Ebdî û Îlham Ehmed bi Wezîrê Karên Derve yê Fransayê re hevdîtin kirin
Li Buyukçekmeceyê erdheja bi 3.8 pileyî
Baregeha Zilîkan weke volkana li ber teqînê ye
Di navbera DYE û Îranê de hevdîtinên nerasterast destpê kirin
Dîtina TîpanAa
Stêrk TVStêrk TV
  • Kurdistan
  • Jin
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Rojava
  • Rojane
  • Cîhan
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
  • Ji Bo Min
  • Dîtinên Min
  • Tomarên Min
  • Favoriyên Min
Bigere
  • Kategorî
    • Kurdistan
    • Jin
    • Ciwan
    • Çand û Hûner
    • Cîhan
  • BAJAR
    • HEMÛ BAJAR
    • AMED
    • STENBOL
    • QAMIŞLO
    • ŞEHBA
    • REQA
    • WAN
  • JI BO TE
    • Ji Bo Min
    • Tomarên Min
    • Favoriyên Min
    • Dîtinên Min
  • RÛPEL
    • Podcast
    • Video
    • Wêne
    • Gotar
Hesabê we heye? Têketin
Me bişopîne
© Mafên belavkirinê li ba Stêrk TV parastî ne 2024. Hemû maf parastî ne.
Stêrk TV > Blog > Rojane > Prof. Balanche: Tawîzên welatên Rojavayî Erdogan vediguherîne Mûssolînî
Rojane

Prof. Balanche: Tawîzên welatên Rojavayî Erdogan vediguherîne Mûssolînî

Balanche diyar kir ku dewleta Tirk li Rojava paqijiya etnîk dike û got: “Îro tê xwestin ku stratejiya kemera Ereb bi destê dewleta Tirk bikeve meriyetê. Erdogan her derfeta ku welatên Rojavayî pêşkêş dike, dinirxîne.”

Stêrk TV
Stêrk TV Dîroka nûkirinê: 15. Nîsan 2024 Dema xwendinê: 11 dq.
Parvekirin

Serhildanên gel ku sala 2010’an li Tûnûsê destpê kir û piştre belavî Misir û Lîbyayê bû, di Adara 2011’an de jî xwe li Sûriyeyê nîşan dabû. Ev serhildan weke Bihara Ereb jî tê binavkirin. Rejîma Esad got, ‘Serhildêr ji aliyê hêzên biyanî ve tên organîzekirin, ev komployek e.’ Hewl hat dayîn ku serhildana gel bi rengekî tund bê çewisandin û bi vî rengî pevçûn destpê kirin. Ev pevçûn di demeke kurd de belavî seranserî welêt bûn û veguherî şerekî hundir. Bandorên vê şerê hundir her roja derbas bûyî, sînor derbas kirin û di demeke kurt de asteke navneteweyî bi şer da qezenckirin. Bi taybetî ji sala 2013’an ve êdî li qadê ne tenê rejîma Esad û beşên muxalîf ên li dijî wî, di navbera aliyan de hêzên ku alî digirtin hebûn.

Li Sûriyeyê di vê şerê hundir de ku sala xwe ya 13’an li pey xwe hişt, bi sed hezaran mirovan jiyana xwe ji dest dan û bi milyonan mirov neçar man ku cihên xwe biterikînin. Ji Coxrafyanasên Siyasî ya Zanîngeha Lyon-2 a Fransayê û Wezîfedarê Lêkolînê ya Enstîtuya Thînk-Thank a Washîngton, Pisporê Sûriyeyê Prof. Fabrîce Balanche vê pêvojoyê nas dike û di demek nêz de pirtûka wî ya bi navê ‘Les Leçons de la crîse syrîenne’ (Dersên ku ji krîza Sûriyeyê bên derxistin) hate weşandin. Têkildarî pêvajoya krîza Sûriyeyê Prof. Fabrîce Balanche ji ANF’ê re axivî.

Gelo hûn dikarin bi kurtî pêvajoya ji şerê hundir ê Sûriyeyê yê 13 salan û geşedanên li qadê şîrove bikin?

Şerê Sûriyeyê di nuqteya ku em hatinê de, dibe weke şerekî qerisî bê pênasekirin. Ji sala 2020’an ve li Sûriyeyê şerên mezin çênebûn. Lê bombebaranên Îsraîlê yên li ser baragehên Îranê û êrîşên Tirkiyeyê yên li ser Rojava, ji Îlona 2023’yan ve dewam kir.

Her wiha Tirkiye bi balafirên bêmirov û biçek jî êrîşên xwe yên li dijî Hêzên Sûriyeya Demokratîk didomîne. Tevî vê yekê jî êrîşên mezin ên mîna 2018’an li Efrînê yan jî 2016’an li Helebê, êdî ne di rojevê de ne. Aktorên herêmî ji vî şerî westabin jî, sedemê herî mezin ê rewşa nebûna şer ew e ku aktokrên navneteweyî yên mîna Rûsya, Îran û DYE’yê naxwazin bikevin nav şer.

‘TIRKIYE HÎN JÎ CÎHADIYÊN LI ÎDLIBÊ DIPARÊZE’

 Ev qada statukoyê, çavkaniya xwe ji êrîşa Rûsyayê ya li ser Ûkraynayê û vir ve ji pêdiviya Rûsyayê ya ji bêalîtiya Tirkiyeyê digire. Artêşa Sûriyeyê ku ji aliyê Rûsya û Îranê ve destekkirin, niha hewl nade Îdlibê bigire. Îdlîb di bin kontrola Heyet Tahrîr el Şam (HTŞ) a baskê Sûriyeyê ya El Qaîdeyê ye. Ji ber ku Tirkiye li dijî derdikeve ku Îdlib ji aliyê rejîmê ve dîsa were girtin. Tirkiye hîn jî dixwaze cîhadiyên li wê derê biparêze. Di vî warî de em niha bi şerekî qerisî re rû bi rû ne.

Şerê li Xezeyê hinekî rewşa li Sûriyeyê jî hişyar kiriye. Di Îlona 2023’yan de li herêma Dêrazorê me dît ku Ereb li dijî Hêzên Sûriyeya Demokratîk (QSD) rabûn ser piyan. Tê zanîn ku ev ji aliyê Îranê ve hate organîzekirin.

Bi şerê li Xezeyê re Îran dixwaze baragehên Emerîkayê yên li rojhilatê Sûriyeyê û Iraqê hedef bigire û van baregehan xalî bike. Bi vî rengî Îran dixwaze li Lubnan, Sûriye û Iraqê kontroleke bêyî asteng bi dest bixe.

‘ARMANCA ESAS A DEWLETA TIRK TUNEKIRINE ROJAVA YE’

Yek ji aktorên esas ên hilweşîna li Sûriyeyê dewleta Tirk e. Di vê qonaxê de hûn polîtîkaya dewleta Tirk a ji bo Sûriyeyê çawa dinirxînin?

Tirkiye dixwaze herêma Kurdan a li Sûriyeyê ji holê rake. Ev polîtîkaya wî pir eşkere ye. Tirkiyeyê sala 2018’an kontrola Efrînê bi dest xist û nifûsa Kurdan ji vir revand. Piştre Girê Spî û Serêkaniyê jî dagir kir û Kurd ji vir jî derxistin. Stratejiya wê ya niha jî serweriya xwe ya li ser bajarên mîna Amûdê, Dirbesiyê û Qamişlo berfireh bike. Her çendî ku hîna êrîşeke leşkerî nebe jî, Tirkiye binesaziyên sivîl ên mîna elektrîk û petrolê bombebaran dike û dixwaze li Rojava krîza ekonomîk ava bike û bi vî rengî gelê herêmê neçarî koçê bike. Armanca esas a Tirkiyeyê ew e ku Kurdan ji vê herêmê derxîne û li şûna wê nifûsa Ereb, bi taybetî jî nifûsa Ereb û Tirkmen ên li Îdlibê li vir bi cih bike û paqijiya etnîk pêk bike. Erdogan dixwaze li şûna Kurdên herêmê, kemera Ereban biafirîne. Mînak, mîna Komara Bakurê Qibrisê dixwaze ‘Komara Bakurê Sûriyeyê’ girêdayî xwe biafirîne.

Erdogan wê her derfeta ku welatên Rojavayî pêşkêş dike, binirxîne. Di dawiyê de Erdogan wê Tirkiyeyê ber bi rêyeke mîna Mûssolînî ya salên 1920 û 1930’an ve bibe.

‘ROJAVA JI BO KURDAN SEMBOL Û HÊVÎYEK E’

Dewleta Tirk Rojava ji bo xwe weke gefekê dibîne. Gelo em dikarim bibêjin ku Rojava ji bo dewleta Tirk weke gefekê ye?

Rojava ji bo Tirkiyeyê ne gefeke leşkerî ye. Lê belê weke sembolîk em dikarin bibêjin ku tehdîdek e. tehdîdeke sembolîk e çimkî Kurdan nîşan da ku wê li Sûriyeyê herêmeke xweser were avakirin. Ev yek di nava kurdên Bakurê Kurdistanê de jî hema fikrê peyda dike ku kurdên li wir jî  bi dehan salan e bi zext û zilmê re rû bû rû ne. Rojava ji bo Kurdên Bakurê Kurdistanê sembol û hêviyek e. Çalakiyên Kurdên li Tirkiyeyê yên ji Rojava re tên bîra min. Ciwanên ji bo ku piştevaniya têkoşîna Rojava bikin û hatin Pirsûsê tên bîra min. Li dijî wan ciwanan êrîşek pêk hat û tê îdiakirin ku bi destê DAÎŞ’ê hatiye kirin, lê belê tê gumankirin ku li pişt vê êrîşê hin hêzên din hene. Li gorî min ev êrîş bi tenê ne bi destê DAÎŞ’ê pêk hat.

Hem ev sempatiya ji bo Rojava û hem jî hebûna Rojava ji aliyê Erdogan ve weke talûkeyekê tê dîtin. Tirkiye bi fikar e ku kurdên li Tirkiyê jî wê daxwaza xweseriyê bikin.

‘DAÎŞ LI HERÊMÊ HÊ JÎ WEKE TEHDÎDEKÊ YE’

Mijareke din a girîng hebûna DAê ya li herêmê ye. Tevî têkçûna leşkerî ya 2019’an jî hê jî li herêmê hebûna xwe didomîne. Her wiha bi hezaran cîhadî di girtîgehên Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyê de ne. Nediyarbûna rewşa wan didome. Hûn têkildarî hebûna DAÎŞ’ê ya li herêmê û nediyarbûna rewşa cîhadiyên girtî çi difikirin?

Erê rast e, DAÎŞ hê jî li herêmê weke tehdîdekê ye. Nêzîkî 15 hezar endamên DAÎŞ’ê yên ku di navbera Iraq û Sûriyeyê hebûna xwe didomînin û êrişî Hêzên Sûriyeyê yên Demokratîk (QSD) û leşkerên rejîmê dikin, hene. Gelek caran êrîşan pêk tînin. Dîsa DAÎŞ çeteyên nû perwerde dike.Ne tenê yên ji derve tên, ciwanên Sûriyeyî û Iraqî jî beşdarî çeteyên DAÎŞ’ê dibin. Rewşa aborî ya xirab rê vedike ku ciwanên Sûriyeyî beşdarî  DAÎŞ’ê bibin. Ji ber zêdebûna bêkarîyê, zêdebûna ciwanên ku dev ji dibistanê berdidin û zêdebûna bikaranîna tiryakê, ev ciwan xwe ji pêşerojê mehrûm dibînin. DAÎŞ mehê 40,50 dolarî dide wan. Ev pere bikaranînan tiryakê jî di nav de têra pêdiviyên wan yên rojane dike. Ji wê wêdetir kalaşnîkofan dide wan ciwanan û li gel wan hesta aîdiyeta dozekê peyda dikin. Ev rewş rê vedike ku ciwanên Sûriyeyî beşdarî  DAÎŞ’ê bibin. Mixabin ku rêjeya beşdarbûna ciwanan a ji DAÎŞ’ê re zêde ye.

Du salan beriya niha dema ku ez li herêma Rojava û bi taybet jî li Dêrezorê min bi gelek malbatên Ereb re hevdîtin kirin. Li herêmê hîn jî gel piştgiriyê dide DAÎŞ’ê. DAÎŞ li herêmê hê jî tehdîdeke mezin e. Ev yek rewşeke cidî ye.

‘GER DEWLETA TIRK HERÊMÊ DAGIR BIKE WÊ CÎHADÎ SERBEST BIBIN’

Ji xeynî van rastiya çeteyên DAÎŞ’ê yên li girtîgehên Rojava tên girtin jî heye. Tu kes van çeteyên DAÎŞ’ê naxwaze.  Bo nimûne ger em qala welatiyên Fransî yên li wir bikin, gava ew hatin vegerandin, hewce ye li Fransayê werin darizandin. Lê belê,  dijwar e ku were îsbatkirin ku ew bi rasterast beşdarî çalakiyên terorî bûne. Delîl tune ne ku ew beşdarî DAÎŞ’ê bûne. Hemû jî dibêjin ku ew ji bo alikariyê hatine Sûrîyeyê.  Ji bo cezakirina wan jî hewce ye di destê Fransayê de delîl hebin, bo nimûne wêne û şahidên ku çalakiyên wan îspat bikin. Gava ku delîlên bi vî rengî nebin, cezakirin ne pêkan e, yanî zehmet dibe. Li gorî rayedarên Fransî, îro bi fermî ji ber beşdarbûna ji DAÎŞ’ê re nêzîkî 50 kes di girtîgehê de ne. Ev hejmar teqez pir kêm e.

YÊN HATINE ÊTÎKETKIRIN LYON

Ji me agahî bistîne!

Eger tu bibî abone em ê nûçeyên lezgîn yekser ji maîla te re bişînin.
Eger tu bibî abone te we wateyê ku tu Polîtikaya Malpera Me dipejînî û dîsa tê wê wateyê ku tu Şert û Mercên me qebûl dikî. Tu kendî bixwazî dikarî ji abonetiyê derkevî
Çi Difikirî?
.0
.0
.0
.0
.0
.0
Nûçeya Berê ‘Armanca me parastina xweza û jîngehê ye’
Nûçeya Pişt re Peyama girtiyan: Berxwedan wê tecrîda li ser Rêber Apo bişikîne
Nirxandinek Bike Nirxandinek Bike

Nirxandinek Bike Bersivê betalke

Epeyama we nayê weşandin. Qadên pêwist bi * hatine nîşandan.

Ji kerema xwe astek jilbijêre

Me Bişopîne!

Tu dikarî li ser gelek platforman rûpelên me bişopînî.
FacebookBiecibîne
TwitterBişopîne
PinterestPîn bike
InstagramBişopîne
YoutubeSubscribe
TiktokBişopîne
TelegramBişopîne
Google NewsBişopîne
LinkedInBişopîne
- Frekans -
Ad image
- Frekans -
Ad image

Navarokên Li Pêş

Artêşa Ukraynayê: Li Kurskê 82 jîwar û qadeke 1150 km2 di bin kontrola me de ne

Fermandarê artêşa Ukraynayê Oleksandr Sirskiy daxuyand ku li ser sînorê Rûsyayê herêma Kurskê ya Ukraynayê…

Ji aliyê Stêrk TV

Rêveberiya Xweseriya Demokratîk agirê Newrozê vêxist

Rêveberiya Xweseriya Demokratîk a Bakur û Rojhilatê Sûriyê bi daxuyaniyekê Cejna Newrozê pîroz kir, agirê…

Ji aliyê Stêrk TV

Ji ber dagirkeriya Tirk 7.819 xwendekar li kampan perwerdeyê dibînin

Zarokên ku ji ber dagirkeriya dewleta Tirk neçar man ji cih û warê xwe bibin,…

Ji aliyê Stêrk TV

Ev jî di be ku bala te bikşînin

Rojane

Wezîrê Karên Derve yê Fransayê: Me di navbera Tirk û Kurdan de navbeynkarî kir

Ji aliyê Stêrk TV
Rojane

Omer Ocalan: Serok dibêje DEM Partî partiya xwişk û biratiya gelên Kurd û Tirk e

Ji aliyê Stêrk TV
Rojane

Sefkan Kobanê: Dewleta Tirk bi rêya HTŞ’ê Sûriyeyê tevlîhev dike

Ji aliyê Stêrk TV
Rojane

ROJEVA 12’Ê HEZÎRANA 2025’AN

Ji aliyê Stêrk TV
Ya Berê Ya Pişt re
Stêrk TV
Stêrk TV
Stêrk TV

Li Ser Şopa Heqîqetê

Stêrk TV kanaleke pirziman ya nûçeyan e. Zimanê sereke ya kanalê kurdî ye. Kanal bi van zimanan nûçeyan diweşîne; kurmancî, soranî, goranî, hewramî, dimilî û îngilîzî.

Facebook Twitter Youtube Rss Medium
Kategorî
  • Kurdistan
  • Rojane
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Jin
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
Rûpel
  • Têkîlî
  • Frekans
  • Derbarê me de
  • Şert û Merc
  • Rêgezên Malperê
  • Kar Xwestin
  • Kunye

© Stêrk TV. Hemû mafê wê parastîne

Bibe abone!

Em ê te ji nûçe, gotar, bername û hemû bûyerên giring agahdar bikin!

Tu kengî bixwazin dikarin betal bikî.
adbanner
AdBlock Asteng Dike
Malpera me de reklam hene, ji ber vê sedemê malpera me bixin listeya spî ya AdBlock'ê
Temam, ez ê li listeya spî zêde bikim
Hûn bi xêr hatin

Têkevin hesabê xwe

Te paroleya xwe jibîr kir?