Çarşem, 10 Berfanbar 2025
  • Ji Bo Min
  • Favoriyên Min
  • Tomarên Min
  • Dîtinên Min
  • Blog
Video
Podcast
Zindî
Arşîv
Têketin
Stêrk TV
  • DESTPÊK
  • ROJANE

    Veysî Aktaş: Kî xwe birêxistin bike ew ê bi ser bikeve

    Ji aliyê Stêrk TV

    DEM Partî, CHP û EMEP’ê raporên xwe yên ‘çareseriyê’ radest kirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Wan û Agiriyê şehîd hatin bîranîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Akademîsyenên Misrî: Projeya neteweya demokratîk a Abdullah Ocalan gerdûnî ye

    Ji aliyê Stêrk TV

    Lêkolîna SAMER’ê: Piraniya hilbijêrên DEM Partiyê piştgiriyê didin hevdîtinan

    Ji aliyê Stêrk TV

    Polîsan avêtin ser Buroya Hiqûqê ya Gel: Parêzer Naîm Emînoglû hate binçavkirin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • KURDISTAN

    Li Başûrê Kurdistanê barîna zêde bandorê li jiyanê dike

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Amedê meş: Aştî bi mafên mirovan dibe

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Rojhilatê Kurdistanê 8 mamosteyên pispor ji kar hatin derxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Rêber Apo: Tundiya li nava civakê li derveyî exlaqê ye, divê tedbîr bêne wergirtin

    Ji aliyê Stêrk TV

    HPG’ê 5 gerîlayên sala 2019’an şehîd bûne, bi bîr anî

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Ûrmiyeyê 2 kolber ji ber berfê asê man

    Ji aliyê Stêrk TV
  • JIN

    Di Hefteya Mafên Mirovan de ji bo azadiya Rêber Apo û aştiyê bang hate kirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Meclîsên Jinan ên NRW YJK-E’yê li Kolnê perwerde da

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Helebceyê jinan li dijî tundiyê çalakî lidar xistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    JINNEWS: Di meha Mijdarê de herî kêm 23 jin û 3 zarok hatine qetilkirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Encamnameya Konferansa Meclîsa Îştar: Civaka demokratîk wê bi pêşengiya jina azad bê avakirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    14’emîn Konferana Meclîsa Îştar bi dawî bû

    Ji aliyê Stêrk TV
  • ÇAND Û HÛNER

    Klîba Şehîd Dilşêrîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Mîhrîcana Orkêş a Muzîkê ya 3ˊyemîn dest pê kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Kopenhagê konserek hate lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Serpîl Aslan li Frankfurtê bi xwendevanan re civiya

    Ji aliyê Stêrk TV

    Emanetgirê antîka yê Hesekê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Kovara Komunar 20 sal li pey xwe hişt

    Ji aliyê Stêrk TV
  • CÎHAN
  • YÊN DIN
    • Gotar
    • Civak
    • Rojava
    • Gotar
  • 🔥
  • HEMÛ BAJAR
  • BEHDÎNAN
  • STENBOL
  • AMED
  • ENQERE
  • QAMIŞLO
  • ROJEV
  • KOBANÊ
  • WAN
  • ŞENGAL
  • ŞIRNEX
  • HESEKÊ
  • MÊRDÎN
  • RIHA
  • ÊLIH
  • COLEMÊRG
  • REQA
Nûçeyên Lezgîn
DAÎŞ’ê li Dêrazorê êriş bir ser benda QSD’ê
Li Efrînê ciwanek ji aliyê çeteyan ve hate kuştin
Jineke din li Silêmaniyeyê bi gumanbarî jiyana xwe ji dest da
Li Meksîkayê şewat: 23 kesan jiyana xwe ji dest dan
Li dijî ofîsa parlamenter êrîşa çekdarî: Kesekî jiyana xwe ji dest da
Dîtina TîpanAa
Stêrk TVStêrk TV
  • Kurdistan
  • Jin
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Rojava
  • Rojane
  • Cîhan
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
  • Ji Bo Min
  • Dîtinên Min
  • Tomarên Min
  • Favoriyên Min
Bigere
  • Kategorî
    • Kurdistan
    • Jin
    • Ciwan
    • Çand û Hûner
    • Cîhan
  • BAJAR
    • HEMÛ BAJAR
    • AMED
    • STENBOL
    • QAMIŞLO
    • ŞEHBA
    • REQA
    • WAN
  • JI BO TE
    • Ji Bo Min
    • Tomarên Min
    • Favoriyên Min
    • Dîtinên Min
  • RÛPEL
    • Podcast
    • Video
    • Wêne
    • Gotar
Hesabê we heye? Têketin
Me bişopîne
© Mafên belavkirinê li ba Stêrk TV parastî ne 2024. Hemû maf parastî ne.
Stêrk TV > Blog > Gotar > Li ser rojev û têgeha ‘’Sê Qutubên Sar’’
Gotar

Li ser rojev û têgeha ‘’Sê Qutubên Sar’’

Stêrk TV
Stêrk TV Dîroka nûkirinê: 9. Kanûn 2025 Dema xwendinê: 5 dq.
Parvekirin

Pirsgirêkên ewlehiyê ji hev cuda nînin, komstêran çêdikin, di navbera wan de hiyerarşiyek çêdibe, lewra pirsgirêka mezintir û berfirehtir dike bindestê yên din. Di dema Şerê Sar de ew metirsiya pevguhertina nukleerî bû, di serdema piştî şer de ew xetera terorê bû. Di salên 2010’an de Guhertina avhewa dest pê kir ku di navendê de cih bigire, lê di van demên dawî de dijberek din a eşkere ji bo statûya “megatehdît” dijminatiya di navbera hêzên mezin de ye.  Guhertina avhewa û pêşbaziya hêzên mezin naha ji bo serdestiya cîhanî hevrikiyê dikin. Li gora kîjan ji herduyan serdest be, xetereyên mayî dê bikevin bin sîya wê ya semantîk û di dawiyê de jî burokratîk.

Têgeha “Sê qutubên Sar” (an “Sê Qutub”) hîna di civakên siyasî û zanistî yên cîhanî de şîroveyek zelal wernegirtiye. Ji bo hinekan, wek nimûne, ji bo avhewanas û cemednasên ji welatên “Herêma Hîmalaya Mezin”, em li ser tenê yek qutbê sar – Himalayas diaxivin. Van zanyaran bi giranî bi faktorên ku bandorê li helîna cemedên li vê rêze çiyayî dikin, û hem jî encamên klîmîkî û sosyo-aborî yên vê pêvajoyê ji bo welatên Asyayî re eleqedar in. Ji bo nûnerên din ên zanistên xwezayî, girîng e ku têkiliyek di navbera pêvajoyên xwezayî û avhewa yên ku li Arktîk, Antarktîk û Himalayan diqewimin de were saz kirin da ku modelek avhewa ya gerdûnî biafirînin. Dê ji bo dîplomat û zanyarên siyasî yên navneteweyî balkêş be ku bibînin ka çawa ezmûna erênî ya hevkariyê di warê zanistî û di warê parastina jîngehê de, ku li Arktîk û Antarktîkê hatî berhev kirin, dikare li Hîmalaya û Tîbetê were sepandin û çiqas ji bo çareseriyê kêrhatî be.

Lêbelê, ramana lêkolînek berfireh a rola her sê qutuban di pêvajoyên xwezayî û avhewa yên li ser gerdûnê de qet pêk nehat. Hîn jî projeyek zanistî ya navneteweyî ya girîng tune ye ku lêkolînê bike nav hemî “Sê Qutuban” û hemî cûrbecûr pêvajoyên ku di wan de diqewimin bi hev ve girêbide. Di heman demê de ne gengaz bû ku hewlên zanyarên ji welatên herêma “Qutubê Sêyemîn – Himalayas” û lêkolînerên ji herêmên din werin yek kirin ku bi hev re herî kêm yek qutubê lêkolîn bikin. Bi vî rengî, hevkariya di navbera zanyarên Çînî û Hindî de li seranserê “Sê Qutub” di astek sembolîk de dimîne.

Di heman demê de, di van salên dawî de, bi taybetî bi zêdebûna rageşiya li du qutubên – Bakur û Hîmalaya – li Hindistan, Çîn, Rûsya û hin welatên Ewropaya Bakur, têgeha “Sê Qutub” populerbûna xwe bi dest dixe, ku ne ew qas lêkolîna pêvajoyên xwezayî û avhewa yên li van herêman e, çiqasî teşwîqkirina hevkariyê di navbera dewletên ku di pirsgirêkên Arktîk, Antarktîk û Hîmalaya-Tîbetan de cih digirin.

Versîyona  rûsî ya vê konseptê yek ji karên xwe yên herî girîng dibîne ku îmkana bikaranîna ezmûna hevkariya Arktîk û Antarktîkê ji bo baştirkirina têkiliyên di navbera Hindistan û Çînê de, di nav de çareserkirina nakokiyên axê di navbera wan de li Tîbetê biafrîne.

Ji ber vê yekê ku endamên “kevn” ên BRICS – Brezîlya û Afrîkaya Başûr – di lêkolîna Antarktîkê de xwedî ezmûnek demdirêj in û eleqeyek zêde nîşanî Arktîkê didin, û “nûhatî” yên vê komeleya entegrasyonê jî di nav de Îmarat, Misir, Erebistana Siûdî ne û Îran, ku dixwazin beşdarî lêkolîna “Sê Qutub” (û hin ji wan Arktîkê) bibin. Projeya “Sê Qutub” xwedî perspektîfek pir rast e ku bibe sedemek hevpar ji bo vê komeleyê, cûreyek “entegrator”  û “ajoker” ya BRICS ji bo pêşerojek pêşbînîkirî. Wek ji hêla nûnerên rêveberîya Rusya yê ve hatîye dîyar kirin di sala serokatiya Rûsyayê ya BRICS de wê însiyatîfê bixin destên xwe.

Têgeha “Sê Qutubên Sar” ramanek e ku pêşniyar dike ku sê herêmên li ser rûyê erdê hene ku germahiya herî sar e. Ev dever bi gelemperî li Antarktîka, Gronland û Sîbîryayê (Yukaghir Plateau) ne. Ew cîhên herî sar ên li ser gerdûnê tên hesibandin.

Ji me agahî bistîne!

Eger tu bibî abone em ê nûçeyên lezgîn yekser ji maîla te re bişînin.
Eger tu bibî abone te we wateyê ku tu Polîtikaya Malpera Me dipejînî û dîsa tê wê wateyê ku tu Şert û Mercên me qebûl dikî. Tu kendî bixwazî dikarî ji abonetiyê derkevî
Çi Difikirî?
.0
.0
.0
.0
.0
.0
Nûçeya Berê Mîhrîcana Orkêş a Muzîkê ya 3ˊyemîn dest pê kir
Nûçeya Pişt re ROJEVA 9’Ê KANÛNA 2025’AN
Nirxandinek Bike Nirxandinek Bike

Nirxandinek Bike Bersivê betalke

Ji bo ku hun şirove bikin divê hun têkevin pergalê.

Me Bişopîne!

Tu dikarî li ser gelek platforman rûpelên me bişopînî.
FacebookBiecibîne
TwitterBişopîne
PinterestPîn bike
InstagramBişopîne
YoutubeSubscribe
TiktokBişopîne
TelegramBişopîne
Google NewsBişopîne
LinkedInBişopîne
- Frekans -
Ad image
- Frekans -
Ad image

Navarokên Li Pêş

Ferhan Hec Îsa: Xeteriya DAÎŞ’ê dewam dike

Hevserokê Rêveberiya Xweser a Kantona Firatê Ferhan Hec Îsa bal kişand ser xeteriya DAÎŞ'ê ya…

Ji aliyê Stêrk TV

Rayedarekî leşkerî yê Ûkranyayî: Li Harkîvê rewş giran bûye

Serfermandarê artêşa Ûkraynayayê Oleksandr Syrskiy, ragihand ku Rûsyayê li Harkîvê dest bi operasyoneke berfireh kiriye…

Ji aliyê Stêrk TV

Li Erebistana Siûdî darvekirin zêde bûne

Li Erebistana Siûdî du welatiyên Etîyopyayî ji ber sûçê bazirganiya tiryakê hatin darvekirin û bi…

Ji aliyê Stêrk TV

Ev jî di be ku bala te bikşînin

Serpêhatiya wate û çandê bi jinê re

Ji aliyê Nurhaq GULBAHAR

Doza ‘’Yekîtîya Marksîst-Lenînîstan’’

Ji aliyê Kurdistan LEZGIYEVA

Bi kurtî li ser hilbijartinên parlemanî a li Iraqê

Ji aliyê Kurdistan LEZGIYEVA

Îmralî: Muxatabiya hêza heqîqetê (10)

Ji aliyê Nurhaq GULBAHAR
Ya Berê Ya Pişt re
Stêrk TV
Stêrk TV
Stêrk TV

Li Ser Şopa Heqîqetê

Stêrk TV kanaleke pirziman ya nûçeyan e. Zimanê sereke ya kanalê kurdî ye. Kanal bi van zimanan nûçeyan diweşîne; kurmancî, soranî, goranî, hewramî, dimilî û îngilîzî.

Facebook Twitter Youtube Rss Medium
Kategorî
  • Kurdistan
  • Rojane
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Jin
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
Rûpel
  • Têkîlî
  • Frekans
  • Derbarê me de
  • Şert û Merc
  • Rêgezên Malperê
  • Kar Xwestin
  • Kunye

© Stêrk TV. Hemû mafê wê parastîne

adbanner
AdBlock Asteng Dike
Malpera me de reklam hene, ji ber vê sedemê malpera me bixin listeya spî ya AdBlock'ê
Temam, ez ê li listeya spî zêde bikim
Hûn bi xêr hatin

Têkevin hesabê xwe

Te paroleya xwe jibîr kir?