Duşem, 23 Hezîran 2025
  • Ji Bo Min
  • Favoriyên Min
  • Tomarên Min
  • Dîtinên Min
  • Blog
Video
Podcast
Zindî
Arşîv
Têketin
Stêrk TV
  • DESTPÊK
  • ROJANE

    KNK: Nexşeya herêmê tê guhertin; yekrêziya nava mala Kurd heyatî ye

    Ji aliyê Stêrk TV

    ROJEVA 23’Ê HEZÎRANA 2025’AN

    Ji aliyê Stêrk TV

    ‘Li Rojhilata Navîn hevsengî diguherin, çareseriya pirsgirêka Kurd gelekî girîng e’

    Ji aliyê Stêrk TV

    Rojnamevan Fatîh Atayli bi sûcdariya ‘gefa li dijî Serokomar’ hat girtin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Tulay Hatîmogûllari: Divê pêvajo bilez pêş bikeve û gavên şênber bên avêtin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Di konferansa ‘pêşîvekirina li aştiyê’ de ‘çareseriya civakî’ hate destnîşankirin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • KURDISTAN

    Komxebata ‘Rêya ber bi aştiyê ve: Bîr û Edalet’ di roja duyemîn de ye

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Şarbajêr droneyek ket

    Ji aliyê Stêrk TV

    Endamên Heyeta Mexmûrê hatin berdan, lê ambargo hîn jî dewam dike

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Îranê 5 Kurdên din jî hatin girtin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Bafil Talabanî bi Nûnerê Taybet ê NY’ê re hevdîtin kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Amed, Êlih û Colemêrgê ji bo windayan çalakî

    Ji aliyê Stêrk TV
  • JIN

    3’emîn Konferansa Yekîtiya Jinên Kurd: Wê bi jina azad re civaka azad were avakirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Festîvala Jinan a Zîlan bi dawî bû

    Ji aliyê Stêrk TV

    KJK’ê: Divê em ramanên Rêber Apo bikin pisûleya jiyana xwe

    Ji aliyê Stêrk TV

    Peyamên ji bo Konferansa Jinan: Yekîtiya neteweyî azadî ye

    Ji aliyê Stêrk TV

    Konferansa Platforma Yekitiya Jinên Kurd destpê kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji bo Îranekî demokratîk hêza xwe bikin yek

    Ji aliyê Stêrk TV
  • ÇAND Û HÛNER

    Fatoş Erekli, ku êrîşeke nijadperestî lê hate kirin: Kes nikare me bitirsîne

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji UTAMARA Festîvala Zarokan a Kevneşop a 20’emîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Parlamenta Îngilistanê eleqeya mezin ji bo dokûmantera ‘Rojava’

    Ji aliyê Stêrk TV

    FîlmAmed: Em dixwazin xwedî li hiş û bîra vê xakê derkevin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Festîvala Ciwan û Çandê ya Hozan Serhad li Reimsê wê bê lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    34 komên folklor di Mihrîcana Govenda Kurdistanê de ketin pêşbirkê

    Ji aliyê Stêrk TV
  • CÎHAN
  • YÊN DIN
    • Gotar
    • Civak
    • Rojava
    • Gotar
  • 🔥
  • HEMÛ BAJAR
  • BEHDÎNAN
  • STENBOL
  • AMED
  • QAMIŞLO
  • ENQERE
  • KOBANÊ
  • ROJEV
  • WAN
  • ŞENGAL
  • ŞIRNEX
  • MÊRDÎN
  • HESEKÊ
  • RIHA
  • COLEMÊRG
  • ÊLIH
  • ŞEHBA
Nûçeyên Lezgîn
Li Şarbajêr droneyek ket
Li Marmarîsê erd hejiya: 1 mirî, 69 birîndar
Mazlûm Ebdî û Îlham Ehmed bi Wezîrê Karên Derve yê Fransayê re hevdîtin kirin
Li Buyukçekmeceyê erdheja bi 3.8 pileyî
Baregeha Zilîkan weke volkana li ber teqînê ye
Dîtina TîpanAa
Stêrk TVStêrk TV
  • Kurdistan
  • Jin
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Rojava
  • Rojane
  • Cîhan
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
  • Ji Bo Min
  • Dîtinên Min
  • Tomarên Min
  • Favoriyên Min
Bigere
  • Kategorî
    • Kurdistan
    • Jin
    • Ciwan
    • Çand û Hûner
    • Cîhan
  • BAJAR
    • HEMÛ BAJAR
    • AMED
    • STENBOL
    • QAMIŞLO
    • ŞEHBA
    • REQA
    • WAN
  • JI BO TE
    • Ji Bo Min
    • Tomarên Min
    • Favoriyên Min
    • Dîtinên Min
  • RÛPEL
    • Podcast
    • Video
    • Wêne
    • Gotar
Hesabê we heye? Têketin
Me bişopîne
© Mafên belavkirinê li ba Stêrk TV parastî ne 2024. Hemû maf parastî ne.
Stêrk TV > Blog > Rojane > Birêxistinkirina Hîzbûlkontra (Huda-Par)
Rojane

Birêxistinkirina Hîzbûlkontra (Huda-Par)

Gelê Kurd, hêj ji destpêkê fam kir ku “Hîzbûllah” amûra dewletê ye û ew wekî Hîzbûlşeytan, Hîzbûlwehşet û Hîzbûlkontra bi nav kir.

Stêrk TV
Stêrk TV Dîroka nûkirinê: 5. Cotmeh 2024 Dema xwendinê: 9 dq.
Parvekirin

Eger em ji çavê gel lê binêrin, têkiliya di navbera dewlet û Hîzbûlkontrayê de, bê şik û guman eşkere ye. Di nîva duyemîn a salên 80’an de ji bo Hîzbûllahê du pênase têne kirin; Humeynî-parêz û sofîlok (Sextekarê ku xwe bi misilmaniyê nixumandî). Dema ku Hîzbûlkontra ji salên 1991’ê ve dest bi şîdetê dike sê termên nû derdikevin holê; Hîzbûlşeytan, Hîzbûlkontra û Hîzbûlwehşet. Ev sê term tên wateya piştgiriya dewletê ya ji bo wan kuştinan ku kujerên wan nehatin cezakirin.

Ji aliyê Serdozgeriya Dadgeha Ewlehiya Dewletê ya Diyarbekirê ve di sala 2000’î de îdîanameyek hat amadekirin ku digot “Hîzbûllah, li Herêma Başûr-Rojhilatê Anatolyayê di serdema PKK lê xurt de li dijî çalakiyên terorî û şîdetê wekî bertekekê derketiye holê.” Serfermandarê Giştî yê Cendirmeyê yê berê Teoman Koman, di wê serdemê de ku êrîşên Hîzbûllahê di asta herî zêde de bûn wiha bersiva rojnamegeran da: “Kîjan Hîzbûllah? Yek Hîzbûllaha li Îranê heye yek jî ew hemwelatiyên xwedî bawerîyeke dînî ya xurt in ku li dijî zextên PKK’ê xwe diparêzin.”

Rojnameger Serhat Alaattinoglu dibêje ku Wezîrê Karên Navendî yê wê Serdemê Îsmet Sezgîn bersiva pirsa rojnamegerekî ku dipirse “Gelo der barê Huseyîn Velîoglu de lêgerînek heye?” wiha dide “Ne tu bipirse ne jî min tiştekî wiha seh kiribe.” Serokê Koma Îstîxbara Cendermeyê yê berê Arîf Doğan, di sala 2011’ê de di hevpeyvîna ku li gel Mehmet Alî Bîrand dike de bi gotina xwe ya “Di şerê li dijî Tevgera Azadiya Kurdistanê û gelê Kurd de ji bo em bigihêjin serkeftinê min ‘hîzbûlkontra’ ava kir” destnîşan kir ku Hîzbûlkontra esas bi destê kê û bi çi mebestê hatiye avakirin.

AVANIYA HIYERARŞÎK

Şef ango bi gotina wan bi xwe ‘rêberê’ Hîzbûlkontraya li jêr-yekîneyên dewletê her tiştî diyar dike. Piştî wî Şûra (Desteya Birêvebirinê) tê. Endamên Şûrayê wekî agahdarî, civakî, leşkerî û îstîxbarî ji berpirsiyarên çar şaxên sereke pêk tên. Piştî kuştina Velîoglu, Edîp Gumuşê ku tevî ku kujerê bi sedan kesan bû û cezayê muebbetê lê hatibû birîn, ji aliyê dewleta Tirk ve hate berdan û wekî serfermandar an jî rêber hat îlankirin. Hema hema hemû endamên Şûrayê, îro di serî de Huda-Par, li partî û komaleyên wekî Yekitiya Zanyaran (Îttîhadul Ulema) û Karwana Hêviyan wekî rêveber kar dikin.

DEMA DEWLETÊ FIKIRÎ KU DAWÎ LI PKK’Ê  ANIYE

Piştî sala 1999’an ku Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di encama Komployeke Navnetewî de radestî Tirkiyeyê hat kirin, dewleta Tirk ku digot ew ê Tevgera Azadiya Kurdistanê belav bibe, wisa fikirî ku edî wê pêdiviya wê bi Hîzbûlkontrayê çênebe û dê nikare zêdetir wê kontirol bike li ser “operasyonek” kir. Bi vê yekê pêvajoyeke ku kadroya pêşengên Hîzbûlkontrayê hatin girtin û çalakiyên wên hatin sînordakirin rû da. Huseyîn Velîoglu, di 17’ê Çileya 2000’an de li vîllayeke Beykozê ” bi mirî hat dîtin”. Îdîayeke din jî ew e ku Velîoglu ji aliyê Edîp Gumuş, Îsa Atasoy, Haci Bayancûk û Cemal Tutar ve ku van kesan di nav Hîzbûlkontrayê de bi dewletê re li ser konsepteke nû li hev kirine, hat kuştin û wekî ku ji aliyê dewletê ve hatiye kuştin hat nîşandan. Ji ber ku di operasyona li ser vîllaya li Beykozê hat kirin, bi sedan gule li laşê Velîoglu ketibûn lê tenê guleyek jî li yên din neketibû. Qismek ji endamên malbatê dibêjin û bawer dikin ku Velîoglu ji aliyê kadroya sereke ya Hîzbûlkontrayê ve di encama lihevkirina wan a bi dewletê re hat kuştin.

ÇAR SALAN XUYA NEKIRIN

Piştî kuştina Huseyîn Velîoglu, li çar aliyan endamên Hîzbûlkontrayê û bi hezaran kes bi hinceta ku alîkarî dane hatin girtin. Qismek ji van bi cezayên giran hatin cezakirin. Di nav çarçoveya lixwemikurhatinên îtîrafkaran de bi hezaran cihî xaniyên gor hatin peydakirin. Cenazeyê bi hezaran Kurdên ku li binê xaniyan û li kolonan bi betonê hatî veşartin hatin dîtin. Wehşeta dermirovî ku ji aliyê Hîzbûlkontrayê ve hatî kirin bi hemû aliyên xwe ve derket holê. Bi vî awayî serdema “xwe-veşartinê” dest pê kir. Kontrayên ku nehatin girtin an jî “nexwestin wan bigirin” an reviyan derveyî welatî an jî bi awayekî ecêb xwe li Tirkiyeyê veşartin. Heta sala 2004’an tiştek nehat bihîstin. Tenê “xaniyên gor” ku car caran dihatin peydakirin, darizandinên wan û der barê van de çend kiryarên rojnamegeriyê hatin rojevê.

WEHŞETA LI MAL Û DI VÎDEOYAN DE

Parêzer Yaşar Alturkê ku ev doz dişopandin wehşeta Hîzbûlkontrayê bi van gotinan tîne ziman: “Me vîdeoyên kuştinê yên Hîzbûllahê di dadgehan de dîtin. Heta kesên ku pirsyar dikirin jî dixistin vîdeoyê. Me jî li salonên dadgehê temaşe kirin. Tirsnak bû. Dadger jî di nav de, dema me ev dîmen temaşe dikirin me car caran rûyê xwe jê dizivirand, car caran jî ez derdiketim derve.”

Piştî operasyona li Beykozê du rojan, bi rêya xwemikurhatina Edîp Gumuş, li kolana Hasîp Paşa operasyonek li ser 26 nimareyê hat kirin û komelgoreke ku heta niha mînakeke wê nehatî dîtin derket holê. Di encama lêkolînên li ser cinazeyan hatî kirin û belgeyên destkeftî de hat destnîşankirin ku endamên Hîzbûlkontrayê kesên ku revandine destpêkê ji rapirsîneke êşkenceyî derbas kirine. Dev û lêvên wan hatine bantkirin, dest û piyên wan hatine girêdan, qirika wan bi benan hatine girêdan (rêbaza girêya berazan), bi têlên hêsin bi hevdu re hatine girêdan û hatine kilîdkirin, bi saxî hatine binaxkirin û ev wehşet bi vîdeoyan hatine qeydkirin.

Li Stenbolê duyemîn xaniyê gorî di 28’ê Çileyaa 2000’î de li Kartalê derket holê. Di lêgerîna vîllaya bi nimareya 12 de ku li Kolana Gorkemliyê ya Cadeya Samanyoluyê ya li Taxa Çavuşogluyê ya li Kartalê 9 cenaze hatin dîtin. Piştî vê, di 30’ê Çileyê 2000’î de li Amedê li semta Melîkahmetê li Taxa Savaşê li ser kolana Kuçukkavasê, di du malên li kêleka hev de 6 cenaze hatin derxistin. Derket holê ku du cenaze aîdî Ayetullah Dalginê 17 salî û Ali Çelîkê 19 salî ne ku ji bo xudankirina çûkan hatine xanî û ji 21’ê Çileyê ve winda ne.

Di operasyonan de ku li dor çarçoveya lixwemikurhatinên pêşeng û kujerên Hîzbûlkontrayê de hatin kirin, di serî de li Stenbol, Edene, Konya, Enqere, Amed, Êlih, Şirnex û Mêrdînê li her aliyî bi dehan xaniyên gor hatin dîtin. Di binkolkirina van xaniyan de cenazeyê bi sedan Kurdên welatparêz, kesên alim, çepgir û demokrat hatin derxistin. Bi taybetî li Êlihê hat destnîşankirin ku kujer û pêşengên Hîzbûlkonrayê di wan xaniyan de ku gelek kes bi betonan di temel û kolonan da veşartibûn bi malbatên xwe re jiyane. Kesên ku di baxçe, temel û kolonên xaniyên xwe de bi cenazeyan re jiyane, niha li bajarên Kurdistanê bi serbestî digerin û di nav Huda-Parê de çalakiyên xwe didomînin.

NEKARÎN XWE LI BER KASETAN BIGIRIN

Wezîrê Karên Navxweyî Sadettin Tantan, di axaftina xwe ya bidîmen de ku bi armanca agahdarkirina hevparên koalîsyonê kir, kesên ku Hîzbûlkontra xudan û mezin kirin xiste rewşeke zehmet. Hat îdîakirin ku li Avahiya Serokweziriyê, Cîgirên Serokwezîrî yên wê serdemê Devlet Bahçelî, Husamettîn Ozkan û Serokê ANAP’ê Mesut Yilmazî tenê karîne deh deqîqeyan li sê kasetên pirsyariyê yên ji sedan kasedên Hîzbûlkontrayê yên ku dîmenên xeniqandina bi têlê, serjêkirin û êşkenceya bi kêrê nîşan didin temaşe bikin.

Wê dewam bike…

YÊN HATINE ÊTÎKETKIRIN HEMÛ BAJAR

Ji me agahî bistîne!

Eger tu bibî abone em ê nûçeyên lezgîn yekser ji maîla te re bişînin.
Eger tu bibî abone te we wateyê ku tu Polîtikaya Malpera Me dipejînî û dîsa tê wê wateyê ku tu Şert û Mercên me qebûl dikî. Tu kendî bixwazî dikarî ji abonetiyê derkevî
Çi Difikirî?
.0
.0
.0
.0
.0
.0
Nûçeya Berê ROJEVA 5’Ê COTMEHA 2024’AN
Nûçeya Pişt re Heta nefesa xwe ya dawî bû dilsozê nirxên azadiyê
Nirxandinek Bike Nirxandinek Bike

Nirxandinek Bike Bersivê betalke

Epeyama we nayê weşandin. Qadên pêwist bi * hatine nîşandan.

Ji kerema xwe astek jilbijêre

Me Bişopîne!

Tu dikarî li ser gelek platforman rûpelên me bişopînî.
FacebookBiecibîne
TwitterBişopîne
PinterestPîn bike
InstagramBişopîne
YoutubeSubscribe
TiktokBişopîne
TelegramBişopîne
Google NewsBişopîne
LinkedInBişopîne
- Frekans -
Ad image
- Frekans -
Ad image

Navarokên Li Pêş

2025: Di zanistî û teknolojiyê de gavên nû

Sala 2025'an di zanistî û teknolojiyê de dibe ku bibe saleke diyarker e. Ji sirên…

Ji aliyê Stêrk TV

HPG: Dagirkerek hate cezakirin, 2 kepçe hatin îmhakirin

Di çalakiyên gerîlayên HPG û YJA Starê de leşkerekî Tirk ê dagirker hate cezakirin, 5…

Ji aliyê Stêrk TV

Li Barcelonayê 7’emîn Festîvala Fîlmên Kurdî hate lidarxistin

Di 7’emîn Festîvala Fîlmên Kurdî ya li Barcelonayê de, berxwedana gelê Kurd, azadiya jinê û…

Ji aliyê Stêrk TV

Ev jî di be ku bala te bikşînin

Rojane

KNK: Nexşeya herêmê tê guhertin; yekrêziya nava mala Kurd heyatî ye

Ji aliyê Stêrk TV
Rojane

ROJEVA 23’Ê HEZÎRANA 2025’AN

Ji aliyê Stêrk TV
Rojane

‘Li Rojhilata Navîn hevsengî diguherin, çareseriya pirsgirêka Kurd gelekî girîng e’

Ji aliyê Stêrk TV
Rojava

Komên çete li ser Til Eranê de girtin: Gelek ciwan hatin revandin

Ji aliyê Stêrk TV
Ya Berê Ya Pişt re
Stêrk TV
Stêrk TV
Stêrk TV

Li Ser Şopa Heqîqetê

Stêrk TV kanaleke pirziman ya nûçeyan e. Zimanê sereke ya kanalê kurdî ye. Kanal bi van zimanan nûçeyan diweşîne; kurmancî, soranî, goranî, hewramî, dimilî û îngilîzî.

Facebook Twitter Youtube Rss Medium
Kategorî
  • Kurdistan
  • Rojane
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Jin
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
Rûpel
  • Têkîlî
  • Frekans
  • Derbarê me de
  • Şert û Merc
  • Rêgezên Malperê
  • Kar Xwestin
  • Kunye

© Stêrk TV. Hemû mafê wê parastîne

Bibe abone!

Em ê te ji nûçe, gotar, bername û hemû bûyerên giring agahdar bikin!

Tu kengî bixwazin dikarin betal bikî.
adbanner
AdBlock Asteng Dike
Malpera me de reklam hene, ji ber vê sedemê malpera me bixin listeya spî ya AdBlock'ê
Temam, ez ê li listeya spî zêde bikim
Hûn bi xêr hatin

Têkevin hesabê xwe

Te paroleya xwe jibîr kir?