Ji ber salvegera êrişên DAÎŞ’ê yên li ser Kobanê û polîtîkaya Tirkiyeyê ya di vê pêvajoyê de, li navçeya Pirsûs a Rihayê meşek hat lidarxistin. Li ber avahiya Rêxistina Navçeyê ya Partiya DEM’ê gel civiya û bi dirûşman ber bi qada navçeyê ve meşiya.
Di meşê de pankarta “Rojava xeta me ya sor e” hat hildan û dirûşmên “Bîjî berxwedana YPJ’ê”, “Bîjî Serok Apo”, “Bîjî berxwedana Kobanê” hatin qîrîn. Meş bi tevlîbûna Partiya DEM û DBP’yê ya Rihayê, Semsûrê û Dîlokê û gelek rêxistinên sivîl ên demokratik pêk hat. Cîgirê Serokê Koma Partiya DEM’ê Sezaî Temellî, Parlamenterên Partiya DEM’ê yên Rihayê Omer Ocalan û Ferît Şenyaşar jî di meşê de cih girtin.
‘DOZA KOBANÊ XALA HERÎ HESAS A YEKÎTIYA KURD E’
Piştî meşê, li meydana navçeyê daxuyanî hate dayîn. Serê ewil Parlamenterê Partiya DEM’ê yê Rihayê Omer Ocalan axivî. Ocalan destnîşan kir ku gelê Pirsûsê li dijî DAÎŞ’ê “tekoşînek bêhempa” meşandiye û wisa got:
“Ji bo azadiya civakê û axa Kobanê me gelek şehîd dan. Hin kesan xwestin ku Kobanê bikeve destê DAÎŞ’ê. Gelê Kobanê, bi navê gelê her çar parçeyên Kurdistanê bedel da. Di berxwedana ku di 6’ê Cotmehê de dest pê kir de, 54 welatiyên me jiyana xwe ji dest dan, 47 ji wan endamên HDP’ê bûn. Ji ber vê yekê doz li HDP’ê hat vekirin. Bi vê dozê xwestin tekoşîna gelê Kurd û berxwedana Kobanê mehkûm bikin.
Divê Tirkiye êdî hin tiştan ji nû ve binirxîne. Rêveberiya HDP’ê ya sala 2014’an hema hema bi temamî niha di girtîgehê de ye. Divê hevalên me yên di girtîgehê de ne zûtirîn dem bêne berdan. Gelê me ji bo aştiyeke rûmetdar têkoşînê dike. Ji bo vê yekê, divê hikûmeta Tirkiyeyê ne bi endamên DAÎŞ’ê re, lê bi Mazlum Ebdî, QSD û hêzên Kurd re diyalogê deyne. Gelê Kurd dixwaze bi gelê Tirk re bi biratî bijî; ji bo vê yekê divê gavên pratîk bêne avêtin.
Divê deriyê sînor ê Pirsûs–Kobanê bê vekirin. Ev sînorê ku 13 sal in girtî ye, ji bo me tu wateya wê tune. Pirsûs çawa be Kobanê jî wisa ye, Qamişlo çawa be Nisêbîn jî wisa ye. Pêwîst e êdî ev pêvajo bê xurtkirin. Em ê heta dawiyê piştgiriyê bidin vê pêvajoyê. Xala herî hesas a pêvajoya ku Rêbertî dest pê kiriye, doza Kobanê ye, Rojava ye, yekîtiya Kurd e. Heta ku ev pêvajo biqede, gelê Kurd bi yekîtiyê, bi ciwan û jinên xwe re wê bixebite.”
‘BERXWEDANA RÛMETDAR RIYA AŞTIYÊ VEKIR’
Piştre Cîgirê Serokê Koma Partiya DEM’ê Sezaî Temellî axivî û diyar kir ku li Kobanê berxwedanek ku dîroka mirovahiyê guherandiye hat jiyîn û wisa got: “Serokên berê yên HDP’ê Selahattin Demîrtaş û Fîgen Yuksekdag di serî de, gelek siyasetmedar ji ber piştgiriya Kobanê hatin girtin. Li cem berxwedana rûmetdar rawestin rûmetek mezin e. Ew li cihên ku hatine girtin jî berxwedanê didomînin, ji ber ku ew dizanin berxwedana Kobanê tekoşînek ji bo aşitî û demokrasiyê bû.
Tu hincetên we yên hiqûqî tune, zûtirîn dem hevalên me berdin. Kobanê li ser piyan e, Rojava li ser piyan e. Îro ger em li Rojhilata Navîn û Tirkiyeyê dikarin behsa aşitî û demokrasiyê bikin, ev yek bi saya berxwedana rûmetdar a vî gelî ye. Pêwîst e êdî ne rê li ber vê berxwedanê bê girtin, lê wêrankariya ku hêzên tarî afirandine bê rakirin.
Em di pêvajoyek gelekî girîng re derbas dibin. Di vê demê de bi polîtîkayên berê domandina siyasetê ne pêkan e.”
‘DIVÊ ZÛTIRÎN DEM HERIN ÎMRALIYÊ’
Temellî, destnîşan kir ku ji 27’ê Sibatê û pê ve ji bo siyaseta Tirkiyeyê demeke nû dest pê kiriye û wisa got:
“Ji vir em careke din bangî desthilatê dikin: Êdî em di demeke nû de ne. Deriyê vê demê di 27’ê Sibatê de vebû. Pêkanîna vê yekê erka me hemûyan e. Ji bo avakirina aştiyê, ji bo afirandina civakeke demokratîk em li vir in.
Gelê Kurd ku bi dijminatiya Kurd, polîtîkayên înkar û asîmîlasyonê hewl dane wî tune bikin, li vir e. Niha dema aştiyê ye. Dema gotina biratiya Kurd û tirk bi zemîneke hiqûqî pêk anîn e. Komîsyona Meclisê ya ku Rêber Apo destnîşan kiriye xebatên xwe didomîne. Divê ev xebat bi garantiya hiqûqî û zemîneke siyasî bigihêjin encamê.
Divê Meclîs, bi xebatên ku ji komîsyonê werin, gava ku civak li benda wê ye bavêje. Çareserî pêkan e. Divê zûtirîn dem biçin Îmraliyê, bi Rêber Apo re muzakere bêne domandin. Şertên xebatê û jiyana Rêber Apo divê li gorî daxwaza wî bêne rêkûpêkkirin.”
‘HÛN NIKARIN BIRÊZ OCALAN BIKIN AMÛR’
Temellî, bal kişand ser ku ev pêvajo tenê bi rojeva “danîna çekan” re nayê sînordarkirin û axaftina xwe wisa domand:
“Erê, pevçûn wê biqedin, lê divê zemîna wê ya hiqûqî bê avakirin. Ji Kobanê heta îro dema ku me winda kiriye, em niha li ber wê ne ku em wê vegerînin. Ji bo derbaskirina vê qonaxê, bi tekoşîna aştî û demokrasiyê ya bi hevkarî tê meşandin pêkan e.
Ji ber vê yekê em li qadan in, li meclîsê ne, em li her derê tekoşîna xwe mezin dikin. Em hem hevdîtinan dikin, hem jî têkoşînê didomînin. Ji bo ku aşitî li van axan bi cih bibe, em ê hevdîtina bi biryar bidomînin. Em ne ji têkoşînê, ne jî ji rêya hevdîtinan vedikişin.
Em gazî hemû siyaseta, muxalefet û desthilatê dikin: Gelê Tirkiyeyê dixwaze dilsoziya we bibîne. Hûn ne dikarin me, ne jî Birêz Ocalan bikin amûr. Birêz Ocalan aktorê sereke ye, muzakerevanê sereke ye. Heke hûn di mijara aştî û civaka demokratîk de dilsoz in, divê hûn zûtirîn dem gavên pêwîst bavêjin.”