Rêveberiya Xweser a Şengalê têkildarî civîna Komîteya Bilind a ji bo Alîkarî û Piştevaniya Koçberan a Iraqê ya li ser rewşa koçberan daxuyaniyek weşand.
LI GORÎ BIRYARÊ WÊ KOÇBER NEYÊN VEGERANDIN
Di destpêka daxuyaniyê de hate gotin, “Di 20’ê Tebaxa 2025’an de, Komîteya Bilind ji bo Alîkarîkirin û Piştgiriya Koçberan, li navenda Wezareta Koç û Koçberan a Iraqê civiya. Di civînê de biryar hat girtin ku dosya vegera koçberan li Iraqê bi dawî bibe. Li gorî biryarê, wê ev koçber neyên vegerandin û di nava kampan de wekî hemwelatiyên herêma ku lê koçber in bên qeydkirin.”
Rêveberiya Xweser a Şengalê bi bîr xist ku ev biryar di salvegera 11’emîn a fermana li ser civaka Êzidî hatiye girtin û got, “Cihê gumanê ye û divê raya giştî, gelê me û saziyên mafên mirovan ji vê rewş û bûyerê agahdar bin. Di sala 2014’an de, dema ku civaka me bi destê çeteyên DAIŞ’ê rastî fermanê hat û pêşmergeyên PDK’ê û artêşa Iraqê li şûna parastina Şengalê di cih de reviyan, gelê me ji bo parastina hebûna xwe ji neçarî berê xwe da Başûrê Kurdistanê.”
Li ser hejmara Şengaliyên ji neçarî koçî Başûrê Kurdistanê kirin, ev agahî hate dayin:
“Di sala 2014’an de 26 hezar û 411 malbat, ku digihîştin 123 hezar û 846 kes, li Dihokê di 15 kampan de hatin bicihkirin. Her wiha 8 hezar û 881 malbat, ku digihîştin 28 hezar û 632 kes jî ji ber ku di kampan de cih tune bû, li nava kavilan hatin bicihkirin. Lê ji ber ku hemû malbat nehatin qeydkirin, ev hejmar hê zêdetir bû.
WEZARETÊ 11 SALAN NEKARÎ KOÇBERAN VEGERÎNE SER CIH Û WARÊ WAN
Tevî ku Şengal hate rizgarkirin û ewlehiya herêmê ji aliyê YBŞ, YJŞ’ê û Asayîşa Êzdîxanê, tevî hêzên ewlehiya Iraqê hate peydakirin, lê Wezareta Koç û Koçberan a Iraqê, di vegerandina koçberan de bi ser neket û ket bin berjewendiyên siyasî. 11 sal derbas bûn lê wezaretê heta niha nikarîbû gelê me vegerîne ser warên wan. Kesên ku vegeriyane jî bi destekdayîna Rêveberiya Xweser a Şengalê û hin rêxistinên alîkariyê vegeriyane ser cih û warên xwe.”
BIRYARA WEZARETÊ TEMAMKIRINA PLANA DAÎŞ’Ê YE, GUHERTINA DEMOGRAFIYA ŞENGALÊ YE
Daxuyaniyê bi vî rengî dewam kir:
“Bi taybetî di vê demê de ku her kes bi hilbijartinên parlamenta Iraqê re mijûl e, biryarek bi vî awayî ne di berjewendiya civaka Êzidî de ye, ev biryar êrîşeke nû ya siyasî û civakî ye li ser hebûna civaka Êzidî. Û em weke Rêveberiya Xweser a Şengalê radigihînin ku ev biryareke siyasî ye û temamkirina plana DAIŞ’ê ya valakirina Şengalê û guhertina demografiya herêmê ye. Ev biryar pîlana parçekirina Şengalê ye. Wê demê DAIŞ’ê bi saya berxwedana ku li herêmê pêş ket, nikarîbû Şengalê ji xelkê wê vala bike, lê bi vê biryarê, Wezareta Koç û Koçberan dixwaze ku Şengal ji destê Êzidiyan derkeve û êdî koçberên ji derveyî Şengalê, niştecihbûna wan li ser Başûrê Kurdistanê qeyd bike. Ev biryar dixwaze kampan bike wargehên mayînde û gelê me yê Êzidî tevî civaka wir bike. Em vê biryara siyasî, ku ne di berjewendiya gelê me û Iraqê de ye, bi ti awayî qebûl nakin. Lazim e Wezareta Koç û Koçberan ji bin bandora PDK’ê û ji siyaseta dewleta tirk ya ku Êzidî gihand vê rewşê derkeve û di berjewendiya civakê de kar bike.
Em weke Rêveberiya Xweser a Şengalê, gelê xwe, nas û dostên civaka xwe, hemû saziyên mafên mirovan hişyar dikin, ku ev rewş xeternak e û divê pêşî lê were girtin. Her wiha em di serî de bang li gelê xwe yê ku di nava kampan de ne dikin ku di zûtirîn dem de vegerin ser warên xwe û nekevin van xefikên metirsîdar. Her wiha em bang li gelê xwe, siyasetmedar û hemû aliyên siyasî û civakî yên ku xwe wek xizmetkarên civakê dibînin dikin ku bibin xwedî helwest û bêdeng nebin.
PLANA DÛRXISTINA CIVAKA ÊZIDÎ JI ŞENGALÊ
Eşkere ye ku di van demên dawî de planeke hikûmeta Iraqê ya ji bo jinavbirina Rêveberiya Xweser û dûrxistina civaka Êzidî ji Şengalê heye. Ev nêzîkatî di 11. salvegera fermanê de hê zelaltir bûye, ji dûrxistina namzetên kota Êzidiyan ji proseya hilbijartinê bigire, heta dorpêçkirina giran a li ser Şengalê û biryara Wezareta Koç û Koçberan, ev geşedan nêzîkatiya Iraqê ya li hemberî Şengalê û civaka Êzidî radixe berçavan. Em bang li gelê xwe dikin ku li hemberî vê siyasetê têkoşîna xwe ya azadî û demokrasiyê bilind bikin, her wiha em bang li hikumeta Sûdanî û Wezareta Koç û Koçberan dikin ku tavilê dest ji vê biryara xeternak bikşînin.”