Duşem, 15 Îlon 2025
  • Ji Bo Min
  • Favoriyên Min
  • Tomarên Min
  • Dîtinên Min
  • Blog
Video
Podcast
Zindî
Arşîv
Têketin
Stêrk TV
  • DESTPÊK
  • ROJANE

    Fikrî Tûglûk piştî 29 salan hate berdan

    Ji aliyê Stêrk TV

    Mûrat Arslan ê ku 30 sal şûnde hat berdan daxwaza azadiya Rêber Apo kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji bo Rêber Apo banga ‘mafê hêviyê’: Bila biryarên DMME’yê bên bicîhanîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li gelek bajaran ji bo Rêber Apo banga ‘mafê hêviyê’ hate kirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Xelatgira Aştiyê ya Nobelê Jody Williams piştgirî da Rêber Apo

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji IPPNW Swîsreyê banga ji bo ‘Mafê Hêviyê’: Divê bi lez bi cih bê anîn!

    Ji aliyê Stêrk TV
  • KURDISTAN

    Peyama Rêber Apo ji bo serokeşîrên Ereb: Piştgiriya we ya ji bo QSD’ê pir girîng e

    Ji aliyê Stêrk TV

    Naîf Bezwan: Metirsiya esasî ya li ser Rojava ji ber Tirkiyeyê ye

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ozdemîr: Bicihanîna mafê hêviyê ji bo aştiya civakî pêwîstî ye

    Ji aliyê Stêrk TV

    ‘Ji bo avakirina civaka azad têkoşiya’

    Ji aliyê Stêrk TV

    HPG-NRÇ’ê 2 şehîd bi rêzdarî bi bîr anîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Xalîde Engîzek: Hevrê Emîne wê riya me ya azadiyê timî ronî bike

    Ji aliyê Stêrk TV
  • JIN

    Rêxistinên mafên zarokan ji bo Şerîfe Mûhammedî bang kirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Nîjeryayê 18 jin û zarok hatin revandin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Rengîn Botan: Hevala Emîne şopeke mayinde li nava Tevgera Azadiyê hişt

    Ji aliyê Stêrk TV

    KKB/KOG: Em bejna xwe li ber jinên resen ên çiyayî bi hurmetî ditewînin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Amedê forum: Divê tecrîd bi dawî bibe û mafê hêviyê were mîsogerkirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Jinan li Rihayê daxwaza perwerdehiya zimanê dayikê û wekheviyê kirin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • ÇAND Û HÛNER

    ‘Şeva Çaran’ îşev li ser ekranên Medya Haber TV’yê ye

    Ji aliyê Stêrk TV

    Awûstûrya xwe ji şahiya “Aştî û azadiyê mezin bikin” re amade dike

    Ji aliyê Stêrk TV

    Hunermendan ji bo Festîvala Çanda Kurd a Navneteweyî ya 33’emîn bang kirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Konservatûara Aram Tîgran jinûve destpê dike: Kelecana me mezin e!

    Ji aliyê Stêrk TV

    Strana ‘Pirga Cizîrê’ ya 200 salî bi klîbeke nû hate weşandin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Hevserokên KON-MED’ê: Em bi ruhê seferberiyê tevlî festîvalê bibin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • CÎHAN
  • YÊN DIN
    • Gotar
    • Civak
    • Rojava
    • Gotar
  • 🔥
  • HEMÛ BAJAR
  • BEHDÎNAN
  • STENBOL
  • AMED
  • ENQERE
  • QAMIŞLO
  • ROJEV
  • KOBANÊ
  • WAN
  • ŞENGAL
  • ŞIRNEX
  • MÊRDÎN
  • HESEKÊ
  • RIHA
  • ÊLIH
  • COLEMÊRG
  • ŞEHBA
Nûçeyên Lezgîn
Hevdîtina Rêveberiya Xweser û Hikumeta Demkî taloq bû
Li Pêncewînê êrîşa bi balafira bêmirov: Kesekî jiyana xwe ji dest da
Şoreşa ku bi destê xwedawendan gihîşt serkeftinê: Şoreşa Rojava
Şewatên li Aydin, Îzmîr û Kutahyayê dewam dikin
Li Şarbajêr droneyek ket
Dîtina TîpanAa
Stêrk TVStêrk TV
  • Kurdistan
  • Jin
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Rojava
  • Rojane
  • Cîhan
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
  • Ji Bo Min
  • Dîtinên Min
  • Tomarên Min
  • Favoriyên Min
Bigere
  • Kategorî
    • Kurdistan
    • Jin
    • Ciwan
    • Çand û Hûner
    • Cîhan
  • BAJAR
    • HEMÛ BAJAR
    • AMED
    • STENBOL
    • QAMIŞLO
    • ŞEHBA
    • REQA
    • WAN
  • JI BO TE
    • Ji Bo Min
    • Tomarên Min
    • Favoriyên Min
    • Dîtinên Min
  • RÛPEL
    • Podcast
    • Video
    • Wêne
    • Gotar
Hesabê we heye? Têketin
Me bişopîne
© Mafên belavkirinê li ba Stêrk TV parastî ne 2024. Hemû maf parastî ne.
Stêrk TV > Blog > Jin > Destpêk û rêveçûna Jineolojiyê
Jin

Destpêk û rêveçûna Jineolojiyê

Karên Jineolojiyê li Rojava sala 2017'an li Efrînê bi avakirina navendekê destpê kir û bi armanca çareserkirina pirsgirêkên civakî berfireh bû. Karên jineolojiyê bi armanca wekheviya zayendî ya civakî û belavkirina feraseta jiyana azad tê meşandin.

Stêrk TV
Stêrk TV Dîroka nûkirinê: 16. Îlon 2024 Dema xwendinê: 11 dq.
Parvekirin

Endama Akademiya Jineolojiyê Aliye Osman anî ziman ku karên jineolojiyê yên li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê bi şoreşê re destpê kir. Aliye Osman ji ANF’ê re qala pêvajoya destpêkirin û rêveçûna karê jineolojiyê kir.

Aliye Osman got, “Karên Jineolojiyê li Rojava weke sazî di sala 2017’an de li Efrînê destpê kirin. Lê belê beriya sazîbûnê di çarçoveya karên jinoleojiyê de xebatên me hebûn. Di nava vî karî de dayina dersên Jineolojiyê, li gel vê yekê di çarçoveya Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê de karên lêkolînê yên jineolojiyê hebûn. Yanî dikare bê gotin, vî karî bi şoreşê re destpê kiriye. Ji xwe jineolojî bi xwe, xwe dispêre lêkolînê. Ev karê lêkolînê li nava civakê têne kirin Sosyolojiya ciavkê, pirsgirêk û dîroka civakê bi hev re têne lêkolînkirin. Di vir de armanca esasî çareserkirina pirsgirêkên li nava civakê û ronîkirina civakê ye. Ji bo vê jî destpêkê divê taybetmendiya sosyolojîk a civakê, zayendîperestiya li nava civakê bê çareserkirin, avaniya heyî ya malbatê bê fêhmkirin û pênasekirin. Dema ku li ser vê bingehê nêzîkatî tê nîşandan hingî tê fêhmkirin bê bi kîjan rêbaza perwerdeyê civak dikare bê pêşvebirin. Li ser vê bingehê li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê lêkolînên me yên berfireh çêbûn. Di çarçoveya van lêkolînan de di asta pirtûkan de materyal hatin afirandin. Bi vî rengî hêdî hêdî şênber bû. Li gel vê yekê hejmara saziyên me jî zêde bûn. Lê belê weke ku min got, destpêkê karên jineolojiyê li Efrînê hate destêkirin, lê belê bi dagirkirina Efrînê re piştî ku gel koçî Şehba û taxa Şêxmeqsûd a Helebê kir, vî karî li Şehbayê dewam kir. Niha ji Şehbayê het Helebê û Dêrikê sazî hene ku karên jineolojiyê dikin. Bêguman her sazî li gorî daxwaza xwe mijaran lêkolîn dike. Ji ber ku Rojava ji aliyê civakî ve xwedî avaniyeke tevlîhev e. Herêmeke ku gelek gelên ji etnîk, ol û çandên cuda hene. Lewma her saziyên jineolojiyê yên li her herêmê li gorî taybetmendiya civakî ya wê herêmê kar dike. Li gel vê yekê dem bi dem sazî hemû karên hevpar lêkolîn dikin, plansaziyên xwe çêdikin. Ev jî karên zanistî û civakî ne ku sazî hemû bi hevkarî dimeşînin.

Aliye Osman ragihand ku pêvajoya destpêkê ya karên Jineolojiyê li Efrînê ji aliyê Şehîd Nagîhan Akarsel ve hate meşandin, bi hezaran jin hatin perwerdekirin û diyar kir ku piştre li Dêrikê, Tebqa, Minbic, Kobanê û Hesekê navendên jineolojiyê hatin avakirin, li her bajarî, her herêmê bingeha vê yekê hate danîn.

Ji bo pirsa “Di çarçoveya karên jineolojiyê de çi tê kirin?’ jî Aliye Osman got, “Karê perwerdekirina civakê bêguman ne tenê li nava saziyan e. Li zanîngehan jî ev kar tevlî mufredatê hate kirin û hem xwendekar hem jî mamoste di ve çarçoveyê de têne perwerdekirin. Bêguman ji bo karibe weke dersekê li dibinsta û zanîngehan bê dayin beriya her tiştî divê mamoste heta astekê bêne perwerdekirin. Jineolojî bi armanca afirandina civakeke exlaqî û polîtîk kar dike. Lewma divê civak li hemberî mejiyê zayendîparastî û kevneşopiyê bê perwerdekirin û ronîkirin. Cihê ku bingeha vê jî bi xurtî bê danîn bêguman dibistan e. Hewr wiha zanîngeha me ya jineolojiyê jî heye. Vî karê ku destpêkê li akademiyê destpê kir niha weke zanîngeheke ji çar salan bi perwerdeyê dewam dike. Ji xwe me gotibû li zanîngehan jineolojî weke dersekê tê dayin.”

Ji bo encamên vî karî jî Aliye Osman nirxandineke bi vî rengî kir: “Jinên li Rojava û Rojhilata Navîn baldar û eledar e ku jineolojiyê fêhm bikin. Sedema vê jî ew e; her ku di jineolojiyê de xwe kûr dike yan jî fêhm dike, hîn bêhtir xwe nas dike û fêhm dike. Her wiha pirsgirêkên ji ber civak û malbatê û şexsî, vê yekê weke rêbaza çareseriya pirsgirêkan dibîne.

Bi taybetî jinê Ereb bi baldarî nêzî jineolojiyê dibin. Daxwazên wan ên têkildarî kar zêde ne. Her ku tevlî karên jineolojiyê dibin û hewl didin fêhm bikin, eleqeya wan qat bi qat zêde dibe. Ji ber ku fêhm bikin bê pirsgirêkên wan ji ber çi ne. Ji bo dîtina vê çavkaniyê jî pêwîstî bi guhertina mejî û ronîbûna nêrînê heye. Her ku ew bi vê dihesin ji me dixwazin ku em hîn bêhtir dersên jineolojiyê bidin. Dikarim bibêjim ku weke rêya çareseriya her tiştî dibînin.”

Aliye Osman bi dewamî bal kişand ser bandora vê zanistiyê li ser civakê û got, “Jineolojî zanistiya jinê ye, zanistiya civakê ye, zanistiya hevjiyaneke azad e, zanistiya civakeke polîtîk, exlaqî û demokratîk e. Ji ber vê yekê jî dema jineolojî weke zanistiya jinê tê pênasekirin, divê ev yek tenê weke zanistiya jinê bi rengekî teng neyê nirxandin. Di vir de qala gerdûnê, civakê û jiyanê tê kirin. Lê belê girîng e ku esasê vê zanistiyê bi nêrîna jinê bê nirxandin; mirov bi aqlê jinê li civak û xwezayê binihêrin. Jin ji hemû zanistiyê hate dûrxistin; rastiyeke zanistî hate afirandin ku bi mejiyê mêr hate çêkirin. Pêwîstiya me bi civakekê heye ku jinûve ronî bibe û em dixwazin vê ronîbûnê jî bi hêza jinê pêk bînin. Ji ber vê yekê jî jineolojî ne tenê zanistiyeke ku jinê dinirxîne; di vir de civak bi temamî rastiya xwe dibîne. Destpêkê di nava civakê de helwestên neyînî rû dan. Bi rengê ‘Çima pêwîstî bi zanistiyeke jinê heye?’ nêzîkatî yan jî nêrîn hatin nîşandan. Pirsên ‘Rêbertî çima jineolojî pêşniyar kir?’ û ‘Çima di vê demê de jineolojî girîng e’ têne pirsîn. Lê belê her ku kete nav û fêhm kir, bi taybetî dema ku fêhm kir di bingeha hegemonya li ser civakan de kolekirina jinê heye, vê zanistiyê bi xwe ronakbîriyek anî.”

Li ser nêrîn û nêzîkatiya komên jinan û bi taybetî jî femînîst ên li cîhanê, her wiha nêzîkatiya tevgerên jinan ên li Rojhilata Navîn ji bo vî karî Aliye Osman got, “Li Rojhilata Navîn li gelek welatan jineolojî weke zanistiyê tê qebûlkirin. Hevlaên me li Tûnis, Misir, Lubnan û gelek welatan tevlî konferansan, semîneran û civînan dibin. Niha zanistiya heyî li cîhanê xizmetê ji sîstemên hegemonîk re dike û ev rewş dibe sedem ku pirsgirêkên li nava civakê hîn kûr bibin. Her ku zanistî ji civakê hate dûrxistin, kete rewşeke welê ku zerarê bide civakê. Lê belê jineolojî bi civakê re bi pêş ket û zanistiyeke bi vî rengî temsîl dike. Jin bi lêkolînkirina xwe, bi naskirina xwe, li ser xwebûna xwe dîroka xwe ava dike. Mînak dema ku hevalên me li Kenyayê ev kar kirin, jinên Kenyayî gotin, ‘Em ê êdî dîroka xwe, rastiya xwe lêkolîn bikin û eşkere bikin. Pêwîstiya me pê nîne ku hinek ji derve bê me ronî bike, dîroka me binivîsîne yan jî mêr qala me bike. Em ê vê bi xwe bikin’. Her wiha ji gelek deverên Ewropayê serdanên jinên enternasyonal û femînîst dibe û nîqaş bi wan re tê kirin. Ew jî di nava zanistiya jineolojiyê de rastiya xwe dibînin. Ya ku bala wan dikişîne felsefeya me ya azadiyê ye. Ev felsefeya ku Rêberê me afirand bandorê li gelek deverên cîhanê dike. Bi taybetî salên dawî di çarçoveya felsefeya ‘Jin, Jiyan, Azadî’ de li gelek deverên cîhanê jin li hev kom bûn. Herî dawî li Hindistanê vê yekê xwe nîşan da. Ev yek jî radixe pêş çavan ku her jineke li azadiyê digere dirûşma ‘Jin, Jiyan, Azadî’ bilind dike. Divê ev yek jî bê dîtin: Nexşeya çareseriyê pêşkêşî jin û civakan dike ku berê xwe didin azadiyê.”

Têkildarî guherîna li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê hatiye kirin jî Aliye Osman got, “Bêguman guhertin di nava civakan de ne ew mijare ku di nava rojekê de pêk were. Hegemonya sîstemên heyî li ser civakê gelek xisar kirin. Şerekî taybet li ser civakê tê meşandin; bi taybetî civaka me her roj li vê yekê rast tê. Lê belê bi giştî civak xwedî karaktera xwe ne. Dema ku li zexteke giran, polîtîkayên tundî û tepisandinê rast tên, civak di nava xwe de mekanîzmayeke parastinê diafirîne. Dikare xwe di nava xwe de bigire û asê bike. Di nava civakên Rojhilata Navîn de ev rewş hîn mezin e.

Civaka me ji aliyekî ve li dijî vê sîstemê xwe girtiye, li alilyê din jî di bin bandora polîtîkayên şerê taybet de ye ku bi rêya teknolojî û înternetê tê meşandin. Li nava civakeke bi vî rengî em hewl didin guhertinê pêk bînin. Di nava civakê de rêbaza ku civak timî qebûl dike û hewl dide bi pêş ve bibe, rêbazên çareserkirina pirsgirêkan e. Mirov tenê bi vî rengî rêbazên ku azadî û wekheviyê misoger dikin qebûl dikin. Ji ber ku di cewhera mirovn, xweza û gerdûnê de her tim lêgerîna li azadiyê heye. Çiqas rêbazên cuda bêne bikaranîn jî dema ku civakê çareseriya bi navenda civakî dît, berê xwe dide wê derê. Jineolojî jî hewl dide vê yekê nîşanî civakê bide.”

YÊN HATINE ÊTÎKETKIRIN HESEKÊ

Ji me agahî bistîne!

Eger tu bibî abone em ê nûçeyên lezgîn yekser ji maîla te re bişînin.
Eger tu bibî abone te we wateyê ku tu Polîtikaya Malpera Me dipejînî û dîsa tê wê wateyê ku tu Şert û Mercên me qebûl dikî. Tu kendî bixwazî dikarî ji abonetiyê derkevî
Çi Difikirî?
.0
.0
.0
.0
.0
.0
Nûçeya Berê DAKB’ê serhildana ‘Jin, Jiyan, Azadî’ silav kir
Nûçeya Pişt re Jinan ji Strasburgê bang kirin: Armanca sereke azadkirina Rêbertiyê ye
Nirxandinek Bike Nirxandinek Bike

Nirxandinek Bike Bersivê betalke

Ji bo ku hun şirove bikin divê hun têkevin pergalê.

Me Bişopîne!

Tu dikarî li ser gelek platforman rûpelên me bişopînî.
FacebookBiecibîne
TwitterBişopîne
PinterestPîn bike
InstagramBişopîne
YoutubeSubscribe
TiktokBişopîne
TelegramBişopîne
Google NewsBişopîne
LinkedInBişopîne
- Frekans -
Ad image
- Frekans -
Ad image

Navarokên Li Pêş

Şoreşa 19’ê Tîrmehê ji navenda şoreşê hat pîrozkirin

Li Kobanê, Hesekê, Qamişlo, Reqa û Tebqayê bi hezaran Kurd, Ereb, Suryanî-Asûrî û Êzidî beşdarî…

Ji aliyê Stêrk TV

Çalakiyên ji bo girtiyên nexweş didomin: Jiyana wan di xetereyê de ye!

Çalakiyên ji bo girtiyên nexweş li 3 bajaran didomin. Di çalakiyan de bal kişandin ser…

Ji aliyê Stêrk TV

Ji bo 8’ê Adarê bang li hemû jinan hat kirin ku dakevin qadan

Jinên ku li gelek bajaran hatin cem hev bernameyên xwe yên 8'ê Adarê eşkere kirin…

Ji aliyê Stêrk TV

Ev jî di be ku bala te bikşînin

Jin

Jîna Emînî li Londonê hat bibîranîn: Têkoşîna jinan sînoran nas nake

Ji aliyê Stêrk TV
Rojava

Ji MSD’ê li Hesekê civîna berfireh: Em bi firsendeke dîrokî re rû bi rû ne

Ji aliyê Stêrk TV
Jin

Rêxistinên mafên zarokan ji bo Şerîfe Mûhammedî bang kirin

Ji aliyê Stêrk TV
Jin

Li Nîjeryayê 18 jin û zarok hatin revandin

Ji aliyê Stêrk TV
Ya Berê Ya Pişt re
Stêrk TV
Stêrk TV
Stêrk TV

Li Ser Şopa Heqîqetê

Stêrk TV kanaleke pirziman ya nûçeyan e. Zimanê sereke ya kanalê kurdî ye. Kanal bi van zimanan nûçeyan diweşîne; kurmancî, soranî, goranî, hewramî, dimilî û îngilîzî.

Facebook Twitter Youtube Rss Medium
Kategorî
  • Kurdistan
  • Rojane
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Jin
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
Rûpel
  • Têkîlî
  • Frekans
  • Derbarê me de
  • Şert û Merc
  • Rêgezên Malperê
  • Kar Xwestin
  • Kunye

© Stêrk TV. Hemû mafê wê parastîne

adbanner
AdBlock Asteng Dike
Malpera me de reklam hene, ji ber vê sedemê malpera me bixin listeya spî ya AdBlock'ê
Temam, ez ê li listeya spî zêde bikim
Hûn bi xêr hatin

Têkevin hesabê xwe

Te paroleya xwe jibîr kir?