Sêşem, 24 Hezîran 2025
  • Ji Bo Min
  • Favoriyên Min
  • Tomarên Min
  • Dîtinên Min
  • Blog
Video
Podcast
Zindî
Arşîv
Têketin
Stêrk TV
  • DESTPÊK
  • ROJANE

    OHD’ê nerazîbûn nîşanî astengkirina tahliyeya Arkaş da

    Ji aliyê Stêrk TV

    Hevdîtina DEM Partî-Wezîrê Edaletê ji bo nîv saetê hate taloqkirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Edeneyê erdheja bi 4.5 pileyî

    Ji aliyê Stêrk TV

    ROJEVA 24’Ê HEZÎRANA 2025’AN

    Ji aliyê Stêrk TV

    Rêxistina Efûyê ya Navneteweyî bang li Îranê kir: Divê girtiyên siyasî bên parastin

    Ji aliyê Stêrk TV

    DEM Partî: Partî wê ji bo komîsyonê sibe bicivin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • KURDISTAN

    Çileya Havînê ya Êzidiyan destpê kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    Hevseroka PJAK’ê: Yekane civaka ku dikare pêşengiyê ji guhertinê re bike Kurd e

    Ji aliyê Stêrk TV

    ‘Çeteyên ku nekarîn xwe li têkçûnê rabigirin, li Kobanê komkujî kirin’

    Ji aliyê Stêrk TV

    Şervanê kedê: Hogir Amed

    Ji aliyê Stêrk TV

    ‘Em aştiyeke bi rûmet dixwazin’

    Ji aliyê Stêrk TV

    Mîrateya Zîlan: Ji Zapê heta bi Rojava agirê azadiyê

    Ji aliyê Stêrk TV
  • JIN

    Li Şirnexê têkildarî Gulîzar Yildiz daxuyanî hate dayin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Lotte Errell: Wênekêşa ku bi objektîfa xwe cîhan keşf kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    Jinên Kurd: Em hêmana esasî ya vê pêvajoyê ne!

    Ji aliyê Stêrk TV

    3’emîn Konferansa Yekîtiya Jinên Kurd: Wê bi jina azad re civaka azad were avakirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Festîvala Jinan a Zîlan bi dawî bû

    Ji aliyê Stêrk TV

    KJK’ê: Divê em ramanên Rêber Apo bikin pisûleya jiyana xwe

    Ji aliyê Stêrk TV
  • ÇAND Û HÛNER

    Dokûmantera Kebîre li Swîsreyê hate nîşandan

    Ji aliyê Stêrk TV

    Fatoş Erekli, ku êrîşeke nijadperestî lê hate kirin: Kes nikare me bitirsîne

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji UTAMARA Festîvala Zarokan a Kevneşop a 20’emîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Parlamenta Îngilistanê eleqeya mezin ji bo dokûmantera ‘Rojava’

    Ji aliyê Stêrk TV

    FîlmAmed: Em dixwazin xwedî li hiş û bîra vê xakê derkevin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Festîvala Ciwan û Çandê ya Hozan Serhad li Reimsê wê bê lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • CÎHAN
  • YÊN DIN
    • Gotar
    • Civak
    • Rojava
    • Gotar
  • 🔥
  • HEMÛ BAJAR
  • BEHDÎNAN
  • STENBOL
  • AMED
  • QAMIŞLO
  • ENQERE
  • KOBANÊ
  • ROJEV
  • WAN
  • ŞENGAL
  • ŞIRNEX
  • MÊRDÎN
  • HESEKÊ
  • RIHA
  • COLEMÊRG
  • ÊLIH
  • ŞEHBA
Nûçeyên Lezgîn
Li Şarbajêr droneyek ket
Li Marmarîsê erd hejiya: 1 mirî, 69 birîndar
Mazlûm Ebdî û Îlham Ehmed bi Wezîrê Karên Derve yê Fransayê re hevdîtin kirin
Li Buyukçekmeceyê erdheja bi 3.8 pileyî
Baregeha Zilîkan weke volkana li ber teqînê ye
Dîtina TîpanAa
Stêrk TVStêrk TV
  • Kurdistan
  • Jin
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Rojava
  • Rojane
  • Cîhan
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
  • Ji Bo Min
  • Dîtinên Min
  • Tomarên Min
  • Favoriyên Min
Bigere
  • Kategorî
    • Kurdistan
    • Jin
    • Ciwan
    • Çand û Hûner
    • Cîhan
  • BAJAR
    • HEMÛ BAJAR
    • AMED
    • STENBOL
    • QAMIŞLO
    • ŞEHBA
    • REQA
    • WAN
  • JI BO TE
    • Ji Bo Min
    • Tomarên Min
    • Favoriyên Min
    • Dîtinên Min
  • RÛPEL
    • Podcast
    • Video
    • Wêne
    • Gotar
Hesabê we heye? Têketin
Me bişopîne
© Mafên belavkirinê li ba Stêrk TV parastî ne 2024. Hemû maf parastî ne.
Stêrk TV > Blog > Çand û Hûner > Înstîtûta Kurdî Roja Zimanê Dayikê ya Cîhanê pîroz kir
Çand û Hûner

Înstîtûta Kurdî Roja Zimanê Dayikê ya Cîhanê pîroz kir

Înstîtûta Kurdî ji bo lêkolîn û zanistiyê ya li Elmanyayê 21'ê Sibatê Roja Zimanê Dayikê ya Cîhanê pîroz kir.

Stêrk TV
Stêrk TV Dîroka nûkirinê: 22. Sibat 2024 Dema xwendinê: 6 dq.
Parvekirin

Înstîtûta Kurdî ji bo lêkolîn û zanistiyê ya li Elmanyayê bi wesîleya 21’ê Sibatê Roja Zimanê Dayikê ya Cîhanê daxuyaniyek da.

Daxuyaniya înstîtûtê bi vî rengî ye:

“Weke ku tê zanîn, di roja 21’ê Sibata 1952’yan de xwendekarên Bengalî ji bo ku zimanê Bengalî bibe zimanekî fermiyê Pakistanê çalakiyek bi wate lidar xistin. Ew çalakî di sala 1956’an de gihîşt encameke pîroz û zimanê Bengalî bi zimanê Urdu re bû zimanekî fermî yê Pakistanê. UNESCO’yê jî di sala 1999’an de roja 21’ê Sibatê ev roj weke roja zimanê dayikê îlan kir. Ev roja zimanê dayikê ji aliyê hemû neteweyên cîhanê ve hat pejirandin û îro li hemû cîhanê roja 21’ê Sibatê weke roja ‘Zimanê Dayikê’ tê pîrozkirin.

Şermeke mezintirîn e ku hê jî li ser ziman û çand, wêje û dîroka gelê Kurd qirkirin heye û siyaseta bişaftinê bi gelek şêwazên cûr bi cûr berdewam e. Dîsa şermeke navneteweyî ye ku hê jî zarokên Kurd li welatê xwe bi zimanê xwe yê dayikê nayên perwerdekirin. Dîsa jî şermeke mezintirîn e ku îro li bakur û rojhilatê Kurdistanê zêdeyî pêncî milyon Kurd hê jî di bin qirkirineke dijwar a ziman û çandê de ne.

Divê bê zanîn ku ji destpêka mirovahiyê hetanî îro Kurdistan bi deşt, çiya û zozanên xwe, bi kanî, çem û robarên xwe, bi rehek/nebat û ajalên xwe ve erdnîgariyeke gelek dewlemende. Ji ber ku hemû heyiyên vê erdnîgariyê bi ziman tên pênasekirin, di warê aborî, çandî, wêjeyî, hunerî, zanistî, dîrokî û civakî de her wiha di warê avahîsazî û avakirinê de çi berhênan û afirînderî hatibin kirin, hemû di zimanê Kurdî de hene. Tê dîtin ku zimanê gelê me hafizeya wî bi xwe ye. Ji ber van egeran zimanê Kurdî bi dewlemendiya xwe jî di nava deh zimanên sereke yên cîhanê de cihê xwe girtiye.

Zimanê Kurdî, wekî gelek zimanên din, ji zarava û devokan pêk tê. Gelên ku xwedî neteweyîbûna xweser in, zimanê wan bûye zimanê bazara aborî û perwerdeyê. Her çiqas zimanê Kurdî heta vê rojê xwe parastibe jî, bi taybetî li bakur û rojhelatê Kurdistanê bi bişaftinê re rû bi rû maye.

– Li başûrê Kurdistanê: Ji ber ku di destûra dewleta federala Iraqê de fermiyeta zimanê Kurdî hatiye qebûlkirin di hemû dezgeh û saziyên fermî de zimanê Kurdî tê bikaranîn. Lê belê ji ber sedema tunebûna siyaseteke stratejîk a li ser ziman û planên zexelên li ser ziman, li vê herêmê rewşa zimanê Kurdî aloz û şerpeze ye û bi gelek astengiyan re rû bi rû ye. Divê hikûmeta herêma Kurdistanê bi lezgînî van alozî û astengiyên li pêşiya zimanê Kurdî çareser bike. Bi şêwazeke cidî ji bo birêxistinkirin û bisazîkirinê di kenal û platformên ziman û perwerdeyê de xebatan bike.

– Li rojavayê Kurdistanê: Her çiqas rojavayê Kurdistanê bi rewşeke hestiyar, di bin şert û mercên ne asayî de û di bin metirsiya dagirkerî, şer û berxwedanê de be jî, di warê xwedîlêderketin û bikaranîna ziman de vîneke xurt nîşan dide. Rêveberiya xweser di saziyên xwe yên perwerde û fêrkirinê de li gorî demografiya herêman proseya xwendina bi zimanê Kurdî, Erebî û Suryanî ava kiriye û perwerdeya bi zimanên dayikê bi kar tîne.

– Li bakur û rojhilatê Kurdistanê: Li Tirkiye û Îranê, ji bilî zimanê fermî (her weke zimanên Tirkî û Farisî) perwerdeya bi zimanê dayikê ne pêkan e. Pergala nîjadperestî ya desthilatdariya dewletên dagirker, bi hêncetên mezhebî -olî û yasayî zimanê Kurdî û zimanên din ên pêkhateyên Kurdistanê di bin metirsiyeke mezin de ne. Bi taybetî jî zarava û devokên ‘Hewramî, Maço, Dimilî (Kurmanckî-Zazakî), Kelhurî û yên din, her wiha zimanên Asûrî, Suryanî, Kildanî û Ermenî jî’ di bin heman rewşa xirab de ne. Her wiha hin ji zaraveyên Kurdî li başûr jî bi vê metirsiyê re rû bi rû ne. Bi taybetî armanca van dewletên mêtinger, bişaftin û ji holê rakirina zimanê Kurdî ye. Di heman demê de zimanê pêkhateyên din jî bi tunebûne re rû bi rû ne.

Her wiha, heke ku gelek zimanê xwe ji bîr bike û ji zimanê xwe qut bibe, wê ji mîrateya gelê xwe, ya di warê çand, wêje, dîrokî û ji xwezaya welatê xwe jî bêpar bimîne. Dîsa heke zarokên gelekî bi zimanê xwe yê dayikê neaxivin, ne dahatûya wan zarokan, ne jî dahatûya wî gelî mîsoger e û wê ew gel di encamê de têk biçe.

Bi vê boneyê, bangawaziya me ew e ku di her qada jiyanê de em li zimanê xwe xwedî derkevin, pê biaxivin, pê bixwînin, pê binivîsin û pê bijîn. Ya herî girîng jî ew e ku zarokên me bi zimanê xwe yê dayikê perwerde bibin û li ser vî hîmî bibin xwediyê nirxên neteweyî.

Bi vê hêviyê em, ‘Roja Zimanê Dayikê ya Navneteweyî’ li hemû gelên cîhanê, bi taybetî li gelê Kurd û li gelên din ên Kurdistanê pîroz dikin.”

Ji me agahî bistîne!

Eger tu bibî abone em ê nûçeyên lezgîn yekser ji maîla te re bişînin.
Eger tu bibî abone te we wateyê ku tu Polîtikaya Malpera Me dipejînî û dîsa tê wê wateyê ku tu Şert û Mercên me qebûl dikî. Tu kendî bixwazî dikarî ji abonetiyê derkevî
Çi Difikirî?
.0
.0
.0
.0
.0
.0
Nûçeya Berê Li Stavrapolê şevbêrka çandî hate lidarxistin
Nûçeya Pişt re Wênesazî rastiya jiyanê derdixe holê
Nirxandinek Bike Nirxandinek Bike

Nirxandinek Bike Bersivê betalke

Epeyama we nayê weşandin. Qadên pêwist bi * hatine nîşandan.

Ji kerema xwe astek jilbijêre

Me Bişopîne!

Tu dikarî li ser gelek platforman rûpelên me bişopînî.
FacebookBiecibîne
TwitterBişopîne
PinterestPîn bike
InstagramBişopîne
YoutubeSubscribe
TiktokBişopîne
TelegramBişopîne
Google NewsBişopîne
LinkedInBişopîne
- Frekans -
Ad image
- Frekans -
Ad image

Navarokên Li Pêş

Îsraîlê ji bo ‘vekişîna bi dilxwazî’ ya Xezeyiyan fermana amadekariyê da

Hate ragihandin ku Wezîrê Parastinê yê Îsraîlê Israel Katz ferman da artêşê ku ji bo…

Ji aliyê Stêrk TV

Fatma Tûnç: Em dixwazin wêjeya Kurdî li her derê bi pêş bixînin

Hevseroka Komeleya Wêjevanên Kurd Fatma Tûnç anî ziman ku armanca komeleyê ew e ku wêjeya…

Ji aliyê Stêrk TV

Cenazeya şehîd Êva Elî bi merasîmeke girseyî hat veşartin

Cenazeya şehîd Êva Elî ku 30 Adarê di encama qezayekî de şehîd bûbû li Pakrewangeha…

Ji aliyê Stêrk TV

Ev jî di be ku bala te bikşînin

Çand û Hûner

Pirtûka ‘Şerê Têkel’ hate çapkirin

Ji aliyê Stêrk TV
Çand û Hûner

Dokûmantera Kebîre li Swîsreyê hate nîşandan

Ji aliyê Stêrk TV
Çand û Hûner

Fatoş Erekli, ku êrîşeke nijadperestî lê hate kirin: Kes nikare me bitirsîne

Ji aliyê Stêrk TV
Çand û Hûner

Ji UTAMARA Festîvala Zarokan a Kevneşop a 20’emîn

Ji aliyê Stêrk TV
Ya Berê Ya Pişt re
Stêrk TV
Stêrk TV
Stêrk TV

Li Ser Şopa Heqîqetê

Stêrk TV kanaleke pirziman ya nûçeyan e. Zimanê sereke ya kanalê kurdî ye. Kanal bi van zimanan nûçeyan diweşîne; kurmancî, soranî, goranî, hewramî, dimilî û îngilîzî.

Facebook Twitter Youtube Rss Medium
Kategorî
  • Kurdistan
  • Rojane
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Jin
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
Rûpel
  • Têkîlî
  • Frekans
  • Derbarê me de
  • Şert û Merc
  • Rêgezên Malperê
  • Kar Xwestin
  • Kunye

© Stêrk TV. Hemû mafê wê parastîne

Bibe abone!

Em ê te ji nûçe, gotar, bername û hemû bûyerên giring agahdar bikin!

Tu kengî bixwazin dikarin betal bikî.
adbanner
AdBlock Asteng Dike
Malpera me de reklam hene, ji ber vê sedemê malpera me bixin listeya spî ya AdBlock'ê
Temam, ez ê li listeya spî zêde bikim
Hûn bi xêr hatin

Têkevin hesabê xwe

Te paroleya xwe jibîr kir?