Însiyatîfa Jinan a Pêdiviya Min bi Aştiyê Heye ku bi lev kombûna jinên ku têkoşîna azadiyê ya jinê dimeşînin re hate avakirin, li dijî tundî, şer û êrîşên li ser destkeftiyên jinan ên li Tirkiye û Kurdistanê banga aştiya kolektîf dike. Endama Însiyatîfê Rûşen Şeydaoglû pêvajoya derketina însiyatîfê û daxwazên wê yên bingehîn ji ajansa me re vegot.
Rûşen Şeydaoglû diyar kir ku kokên însiyatîfa jinê xwe dispêrê salên 90’î û bilêv kir ku li Tirkiyeyê bi taybet li dijî koçberiya bi zorê, polîtîkayên şerê taybet û zextên li metropolan wekî xetekî piştevaniyê şêwe girtiye.
Şeydaoglû wiha got, “Tevgera jinê ku îro derket holê ne tenê bersivê dide pêdiviya îro; wekî dewama dîrokekî bi kok, lêgerîna aştî û azadiyê tê avakirin.”
KOÇBERÎ, QEYÛM Û ŞER JINAN ANÎ BAV HEV
Şeydaoglû anî ziman ku koçberiya bi zorê yên di destpêka salên 1990’an de, travmayên nifûsa Kurd ên li metropolan û polîtîkayên şerê taybet jinan aniye ba hev.
Şeydaoglû diyar kir ku bi taybet piştî tayînkirinên qeyûmê girtina saziyên jinan, betalkirina pêkanînên jinkartê û bêbandorkirina navendên jinan rasterast êrîşa li ser destkeftiyên jinan e û wiha got, “Bi vê hevkariyê re jinên femînîst, jinên ji tevgerên jinên Kurd û jinên ji derdorên sosyalîst hatin bav hev.”
‘EM JI BO MEZINKIRINA TÊKOŞÎNÊ HATIN BA HEV’
Şeydaoglû diyar kir ku însiyatîf piştî komxebata “Jin Aştiyê Diaxivin” a li Stenbolê hate avakirin û bilêv kir ku polîtîkayên kevneperest û bêkontrolbûna tundiyê bi taybet jinên Kurd hedef digire.
Şeydaoglû destnîşan kir ku sepandinên ku li Sûriyeyê li dijî jinên Elewî û Durzî tên kirin, bandora pratîkên şerê îro ya li ser jinan bi eşkerehî nîşan dide. Şeydaoglû bi bîr xist ku di êrîşên li dijî jinên Sûriyeyî û Elewî de bi deh hezaran jin û zarokên keç hatin revandin. Şeydaoglû qala travmayên jinên li Rojhilata Navîn kir û got ku aştî ji bo van herêman pir girîng e.
‘DIVÊ JIN JÎ DI KOMÎSYONÊ DE CIH BIGIRIN’
Li gorî Şeydaoglû aştî ne tenê mijareke ku li ser maseya di navbera dewletan de were nirxandin e û anî ziman ku divê aştî civakî bibe, ji bingeh ve were honandin û jin di pêvajoyê de bibin kirde.
Şeydaoglû wiha got, “Tu pêvajoyên aştiyê ku jin di mase, komîsyon û qadê de cih negirin, di wateya rast de saz nebe. Zemîna aştiyê ne qadekî ku azadî û wekhevî bi xwe tê ye. Aştî bi xwe jî pêvajoya têkoşînê ye. Em aştiyê ne wekî pêvajoyekî ku burokratên dewletê rêve dibin, dibînin. Divê jin jî di masê, pêvajo û komîsyonê de cih bigirin. Divê hebûna jinê di vê meseleyê de bibe kirde.”
Şeydaoglû destnîşan kir ku însiyatîf bi sê daxwazên lezgîn ên bingehîn bang li raya giştî dike û wiha got, “Daxwazên sereke ew in ku siyaset ji sûcbûnê were derxistin, vekişîna pêkanînên qeyûmê û rawestandina operasyonên ji derveyî sînor. Divê rêya siyaseta demokratîk were vekirin û li erdnîgariyên ku Kurd, Durzî û Ereb lê jiyan dikin, şer bi dawî bibe.”
‘JIN DIVÊ TEVLÎ TÊKOŞÎNA AŞTIYÊ BIBIN’
Rûşen Şeydaoglû destnîşan kir ku Însiyatîfa Jinê ya “Pêdiviya Min bi Aştiyê Heye” ne tenê bi komeke jinan re sînorkirî ye û got ku bangekî vekirî ya ji bo civak û hemû jinan e û wiha got, “Yekane rêya derketina ji vê şerê ewe ku jin bi îradeya avakirina jiyana xwe tevlî têkoşîna aştiyê bibin.”