În, 11 Tirmeh 2025
  • Ji Bo Min
  • Favoriyên Min
  • Tomarên Min
  • Dîtinên Min
  • Blog
Video
Podcast
Zindî
Arşîv
Têketin
Stêrk TV
  • DESTPÊK
  • ROJANE

    Akay: Karê sereke yê sosyalîstan pêkanîna avakirina civaka demokratîk e

    Ji aliyê Stêrk TV

    Girtiyên ji doza PKK’ê: Roj ji Kurdistanê jinûve hilat

    Ji aliyê Stêrk TV

    ROJEVA 11’Ê TÎRMEHA 2025’AN

    Ji aliyê Stêrk TV

    Şandeya derbasî Başûr bû: Em ê şahidiya kêliyek dîrokî bikin

    Ji aliyê Stêrk TV

    150 kes li ser rêya Silêmaniyê ne: Em ê êdî ne darbestê, lê aştiyê hilbigirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Hamza Yunaçti piştî 30 salan hate berdan

    Ji aliyê Stêrk TV
  • KURDISTAN

    Heyeta DBP, HDK û DEM Partiyê gihîşt qada merasîmê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Koma Silêmaniyeyê gihîşt qadê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Kurdistanê bala her kesî li ser merasîma gerîla ye…

    Ji aliyê Stêrk TV

    Delegasyona Navneteweyî ber bi qada merasîmê ve bi rê ket

    Ji aliyê Stêrk TV

    Cîhan Celo: Pêvajoya aştiyê û azadiya Rêber Apo bi hev ve girêdayî ne

    Ji aliyê Stêrk TV

    Heyeta ku wê merasîmê bişopîne ber bi Silêmaniyeyê ve bi rê ket

    Ji aliyê Stêrk TV
  • JIN

    Jin: Ji bo avakirina zemîna hiqûqî ya aştiyê divê meclîs bi lez erka xwe bi cih bîne

    Ji aliyê Stêrk TV

    Jin ji bo ‘Meşa Aştiyê’ li Enqereyê ne

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Rojhilatê Kurdistanê di mehekê de 10 jin hatin qetilkirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    KCDP’ê: Di nava 6 mehên pêşîn de 136 jin hatin qetilkirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    TAJÊ: Qirkirina jinên Êzidî dewam dike, em ê têkoşînê derbasî qonaxeke nû bikin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji EŞÎK’ê hişyariya li ser ‘mîrateyê’: Em ê dest ji mafê xwe bernedin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • ÇAND Û HÛNER

    Swîsre ji festîvala zarokan re amade ye

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Heidelbergê wê li ser rêça Anter û Dînk bên ba hev: ‘Du Deng, Yek Bîranîn’

    Ji aliyê Stêrk TV

    Bi wêneyên xwe êş, berxwedan û hêviya gelê xwe vedibêje

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Krasnodarê civînek li ser çand û folklora Kurdî

    Ji aliyê Stêrk TV

    Konserên ‘Ji Ocalan re azadî’ li Îtalyayê di sala 2’yan de didomin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Jin aştiyê nîqaş dikin: Em rêxistinbûnê xurt dikin!

    Ji aliyê Stêrk TV
  • CÎHAN
  • YÊN DIN
    • Gotar
    • Civak
    • Rojava
    • Gotar
  • 🔥
  • HEMÛ BAJAR
  • BEHDÎNAN
  • STENBOL
  • AMED
  • QAMIŞLO
  • ENQERE
  • ROJEV
  • KOBANÊ
  • WAN
  • ŞENGAL
  • ŞIRNEX
  • MÊRDÎN
  • HESEKÊ
  • RIHA
  • COLEMÊRG
  • ÊLIH
  • ŞEHBA
Nûçeyên Lezgîn
Şewatên li Aydin, Îzmîr û Kutahyayê dewam dikin
Li Şarbajêr droneyek ket
Li Marmarîsê erd hejiya: 1 mirî, 69 birîndar
Mazlûm Ebdî û Îlham Ehmed bi Wezîrê Karên Derve yê Fransayê re hevdîtin kirin
Li Buyukçekmeceyê erdheja bi 3.8 pileyî
Dîtina TîpanAa
Stêrk TVStêrk TV
  • Kurdistan
  • Jin
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Rojava
  • Rojane
  • Cîhan
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
  • Ji Bo Min
  • Dîtinên Min
  • Tomarên Min
  • Favoriyên Min
Bigere
  • Kategorî
    • Kurdistan
    • Jin
    • Ciwan
    • Çand û Hûner
    • Cîhan
  • BAJAR
    • HEMÛ BAJAR
    • AMED
    • STENBOL
    • QAMIŞLO
    • ŞEHBA
    • REQA
    • WAN
  • JI BO TE
    • Ji Bo Min
    • Tomarên Min
    • Favoriyên Min
    • Dîtinên Min
  • RÛPEL
    • Podcast
    • Video
    • Wêne
    • Gotar
Hesabê we heye? Têketin
Me bişopîne
© Mafên belavkirinê li ba Stêrk TV parastî ne 2024. Hemû maf parastî ne.
Stêrk TV > Blog > Gotar > Dijkolonyalîzm û Başûr
Gotar

Dijkolonyalîzm û Başûr

Luqman GULDIVÊ
Luqman GULDIVÊ Dîroka nûkirinê: 3. Gulan 2024 Dema xwendinê: 3 dq.
Parvekirin

Başûrê Kurdistanê ji 1991ʼê ve esas ji aliyê hêzên Kurd ve tê birêvebirin. Ji sala 2003’yan ve jî xwedî stastuyeke fermî û ji 2005’an ve bi destûra Iraqê ev statuya fermî jî bi gewde bûye. Di nava 33 salan de yan jî di nava 19 salan de kîjan projeyên ku ji bo şikandina tesîrên civakî-aborî, siyasî û leşkerî yên giran ê trawmatîk hatin bi rê ve birin?

Bersiveke eşkere ku îşaret bi bernameyeke diyar a ji bo vê yekê bike, ne darî çav e. Diyar e ku weke şexs Celal Talabanî xwedî hin projeyan bû û lê di wan de jî plansaziyeke sîstematîk û bernameyî ne diyar e. Projeyên weke Instîtuya Keleporî Kurdî û Binkey Jîn bo Bûjandnewey Keleporî Belgenameyî Rojnamwaney Kurdî. Ez beriya çendekê çûm serdana Binkey Jîn, bi rastî jî karekî baş dikin û pê pir şa bûm. Lê karê wan, serê pêşî karekî şexsî yê çend kesan e û siberoja wê jî ne ewle ye.

Lê belê diviyabû şikandina tesîrên kolonyalîzmê bibûya yek ji bernameyên sereke yên hikûmeta Hewlêrê di warê bernameyên civakî, diyarkirina minhacê (bernameya perwerdeyê li dibistanan) û miamelekirina bi tesîrên Enfalê re.

Heger miameleyeke bi vî rengî bi mîrasa mêhtingeriyê re neyê kirin, ew dikare heta hetayê jî di nava civaka me de, di nava mejiyên me de û di nava jiyana me ya rojane de dewam bike. 

De vêca, yê me hîna jî em ji bo şerekî di navbera hêzeke Kurd a li Başûr û tevgera rizgariyê de şer neqewime, hewl didin, serê xwe diêşînin. Me ji mêj dest bi dijkolonyalîzmê û miameleya bi mîrasa wê bikira, belkî jî îro me behsa hevkariya bi dagirkeran re ya hêzeke Kurd nekira. Xelkê li Başûr dengê xwe kêm dike yan jî nake, ji ber ku serdemê, weke serdema piştî mêhtingeriyê qebûl dike. 

Axir, ez li dijkolonyalîzmê vegerim. Gava zanyara Maorî (Xwecihên Zelanda Nû) Linda Tuhiwai Smith sala 2019’an diçe Londonê, xwe nagire û helbestekê dinivîse. Di ser mêhtingeriyê re nêzî 200 salan bihurîbin jî birînên mêhtingeriyê heger neyên dermankirin, nakewin. Min helbesta wê wergerand Kurdî. Min yeqîn e, ev helbest wê mebesta xwe bibêje:

Serdana Londonê ya 2019´an 

Çîrokên bi keviran raxistî

Kûr çal kirine

Gotina serhatiyekê

Ya li ser keviran verotî

Mezin û misogerkirî!

Împaretoriyê

Bêmentiqiya van

Kuçeyên xwahro mahro 

Ji xwe re kiriye war,

Eynî weke

Li muzexaneyan

Û arşîvan

Bi serfirazî nîşandana zanyariyên hatine dizîn

muhafezekirî û parastî

xenîmetên ji bo nemirovbûnê

Çendîn kozmopolîtan e

Çendîn metropolîtan e

Çendîn tîk çikiyayî

Ew diçizire

Nava ezameta xwe ya împeryal

Ev girava piçûk

Ev bajarê mezin

Ê ku zemanekî hukm li dinyayê dikir 

Linda Tuhiwai Smith 

(Di çapa sêyem a kitêba ‘Decolonizing Methodologies’ de, r. 44-45)

YÊN HATINE ÊTÎKETKIRIN Luqman GULDIVÊ

Ji me agahî bistîne!

Eger tu bibî abone em ê nûçeyên lezgîn yekser ji maîla te re bişînin.
Eger tu bibî abone te we wateyê ku tu Polîtikaya Malpera Me dipejînî û dîsa tê wê wateyê ku tu Şert û Mercên me qebûl dikî. Tu kendî bixwazî dikarî ji abonetiyê derkevî
Çi Difikirî?
.0
.0
.0
.0
.0
.0
Luqman GULDIVÊ
Ji aliyê Luqman GULDIVÊ
Ev demeke direj e nivîkariyê dike. Di gelek rojnameyan de nivîsên wî hene.
Nûçeya Berê HPG’ê ragihand ku gerîlayek şehîd bû
Nûçeya Pişt re “Pergala nû” li Transkafkasyayê?
Nirxandinek Bike Nirxandinek Bike

Nirxandinek Bike Bersivê betalke

Epeyama we nayê weşandin. Qadên pêwist bi * hatine nîşandan.

Ji kerema xwe astek jilbijêre

Me Bişopîne!

Tu dikarî li ser gelek platforman rûpelên me bişopînî.
FacebookBiecibîne
TwitterBişopîne
PinterestPîn bike
InstagramBişopîne
YoutubeSubscribe
TiktokBişopîne
TelegramBişopîne
Google NewsBişopîne
LinkedInBişopîne
- Frekans -
Ad image
- Frekans -
Ad image

Navarokên Li Pêş

Jin meşiyan: Em destûra desthilatê red dikin

Jinên li Kantona Cizîrê ji bo şermezarkirina destûra demkî ya desthilatdariya Şamê, meşiyan.

Ji aliyê Stêrk TV

Kesên ku êrîşî Hêzên Ewlekariya Hundirîn kirin hatin girtin

Hêzên Ewlekariya Hundirîn ên Herêma Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê yek jê serkirde 3 çekdarên girêdayî…

Ji aliyê Stêrk TV

Ji DEM Partî û DBP’ê daxuyaniya têkildarî hevdîtina li Îmraliyê

DEM Partî û DBP'ê têkildarî hevdîtina li Îmraliyê ya bi Rêber Apo re daxuyanî dan.…

Ji aliyê Stêrk TV

Ev jî di be ku bala te bikşînin

10 Wutuwêj legel Dr.Seevan Saeed (281)

Ji aliyê Hesen QAZÎ

Zayendperestîya di zimanê me de

Ji aliyê Kurdistan LEZGIYEVA

10 Wutuwêj legel Dr.Seevan Saeed (280)

Ji aliyê Hesen QAZÎ

Ji Zeynep Kinaci ber bi sedan Zîlan an!

Ji aliyê Kurdistan LEZGIYEVA
Ya Berê Ya Pişt re
Stêrk TV
Stêrk TV
Stêrk TV

Li Ser Şopa Heqîqetê

Stêrk TV kanaleke pirziman ya nûçeyan e. Zimanê sereke ya kanalê kurdî ye. Kanal bi van zimanan nûçeyan diweşîne; kurmancî, soranî, goranî, hewramî, dimilî û îngilîzî.

Facebook Twitter Youtube Rss Medium
Kategorî
  • Kurdistan
  • Rojane
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Jin
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
Rûpel
  • Têkîlî
  • Frekans
  • Derbarê me de
  • Şert û Merc
  • Rêgezên Malperê
  • Kar Xwestin
  • Kunye

© Stêrk TV. Hemû mafê wê parastîne

Bibe abone!

Em ê te ji nûçe, gotar, bername û hemû bûyerên giring agahdar bikin!

Tu kengî bixwazin dikarin betal bikî.
adbanner
AdBlock Asteng Dike
Malpera me de reklam hene, ji ber vê sedemê malpera me bixin listeya spî ya AdBlock'ê
Temam, ez ê li listeya spî zêde bikim
Hûn bi xêr hatin

Têkevin hesabê xwe

Te paroleya xwe jibîr kir?