Hevseroka Konseya Rêveber a KCK’ê Besê Hozat beşdarî bernameya Medya Haber TV’ê bû û têkildarî rastiya saziyên navneteweyî ya li hemberî Îmraliyê, pêngava “Ji Abdullah Ocalan re azadî, ji pirsgirêka Kurd re çareserî”, Şehîdên Meha Gulanê, biryarên Doza Kûmpasê ya Kobanê û armancên wê û siyaseta Tirkiyeyê nirxandin kir.
Hevpeyvîna bi Hevseroka Konseya Rêveber a KCK’ê Besê Hozat re hatî kirin, bi vî rengî ye:
Em timî nirxandinan dikin. Pêngava ji Rêbertî re azadî jî hat qonaxeke girîng. Lê fêmkirin û nirxandina rewşa CPT, Konseya Ewropa û bi taybetî hêzên ku Komploya Navneteweyî pêk anîn û sîstema tecrîd û êşkenceyê ya Îmraliyê ava kirin, pir girîng e. Li Îmraliyê polîtîkayên qirkirinê ji van hêzan serbixe, pêk nayên. Li hemberî Rêbertî komployeke navneteweyî hat pêkanîn. Armanca wan îmhakirina Rêbertî bû. Ev bi ser neket. Tedbîrên Rêbertî ev yek vale derxist. Di rastiyê de beriya 15’ê Sibatê tiştekî wiha armanc dikirin. Ev vale derket. Piştî ku Rêbertî teslîmî Tirkiyeyê hate kirin, ji aliyê Emerîka û CIA’yê ve; Ewropa û CPT jî di nav de li Îmraliyê sîstemek hate avakirin. Ev sîstemeke navneteweyî ye. Berpirsyariya vê sîstemê hat dayîna Tirkiyeyê. Lê ev yek berpirsyariya van hêzan ji holê ranake; Ji ber ku yên ev sîstem ava kirine, ev hêz in. 25 sal in bi rengekî bê navber li Îmraliyê sîstema êşkence û tecrîdê tê pêkanîn. Di nava 4 salên dawî de îzolasyon û tecrîdeke mutlaq heye. Rêbertî nikare ti hevdîtinan bi parêzerên xwe re bike. Bi temamî têkîliyên wî yên bi derve re hatiye qutkirin. Em ti agahiyê ji Îmraliyê nagirin. Ev sîstem di bin kontrol û çavdêriya hêzên navneteweyî de tê meşandin.
Herî dawî CPT daxuyanî da. Ragihandin ku herî dawî di Îlona 2022’yan de çûn Îmraliyê, lê ji ber ku Tirkiye qebûl nake, vê raporê pêşkêşî raya giştî nakin. Dîsa ragihandin ku di sala 2023’yan de şandeya CPT çûye Tirkiyeyê, çûye girtîgehên cur be cur ên Tirkiyeyê, lêkolîn kirine, lê neçûne Îmraliyê. CPT çima di sala 2023’yan de neçû Îmraliyê? Naçe girtîgeheke ku Rêberê Gelê kurd lê tê girtin û lêkolînê nake. Çima? CPT divê vê eşkere bike. Ti qîmeta daxuyaniyên Serokê CPT’ê nîne. Yanî ji dervey mezinkirina fikaran û zêdekirina pirsan, ti encamek din dernexist holê. RAPORA Îlona 2022’yan ji raya giştî re eşkere nakin. Di sala 2023’yan de diçin Tirkiyeyê, lê naçin Îmraliyê û ti daxuyanî jî ji raya giştî û Kurdan re nayê dayîn. Çima? Konseya Ewropa û welatên Ewropayê dixwazin çi bikin? Hêzên ku ev sîstem ava kirine, dixwazin çi bikin? Gelê Kurd şîroveya vê yekê dixwaze.
DIVÊ EM PIŞTGIRIYA CPT’Ê YA JI BO POLÎTÎKAYA QIRKIRINA LI DIJÎ KURDAN TEŞHÎR BIKIN
Niha bi dewleta Tirk hevkariya sûc dikin. Ji destpêkê û vir ve ji bo îmhakirina Rêbertî, planek hat meşandin. Ev plan beriya 15’ê Sibata 1999’an vala derket, lewma vê carê polîtîkayeke îmhayê ya belavî demê hatî kirin tê pêkanîn. Dibin hevkarê polîtîkayên qirkirinê yên ku dewleta Tirk li dijî Kurdan dimeşîne. Ev polîtîkayên qirkirinê tên destekkirin. Ev tê çi wateyê? Ev hêz jî dixwazin li Tirkiyeyê şerekî navxweyî çêbibe. Şerê qirkirinê yê ku Tirkiye li dijî Kurdan dimeşîne, dikeve xizmeta berjewendiyên van hêzan. Bi vî rengî difikirin ku wê timî Tirkiyeyê kontrol bikin, di polîtîkayên Rojhilata Navîn de wê Tirkiyeyê bi kar bînin. Ev polîtîka li gorî vê yekê dîzayn kirine. Lê gelek rû bi rûyê qirkirinê dimîne. Durûtiya Ewropayê, nêzîkatiya wê ya berjewendîperest û pragmatîk pir deşîfre bû. Lewma divê em vê sûcê durûtiya CPT’ê ku bûye amûreke siyasî ya Konseya Ewropayê, hîn zêdetir teşhîr bikin û ji bo ku ev hêz helwesteke rast raber bikin, divê em têkoşînê mezin bikin. Ev pir girîng e. Divê em bi têkoşîna xwe, piştgiriya van hêzan a ji bo dewleta Tirk pûç bikin, asteng bikin û biguherînin. Ev hêza me ya têkoşînê heye. Divê em vê yekê hîn xurttir û rêxistintir bimeşînin.
Beriya demek nêz li Ewropayê bi ser Medya Haber TV û Stêrk TV; Çapemeniya Kurd de girtin. Bi daxwaza Fransayê, Belçîkayê êrîş pêk anî. Ev êrîş jî ji vê konseptê cuda nayê nirxandin. Ev êrîş ji bo gelên Ewropayê jî zirareke mezin e. polîtîkaya ku niha ji aliyê welatên Ewropayê ve tê meşandin, zirareke mezin dide civaka Ewropayê. Di vî warî de divê em paradîgma û fikrên Rêbertî hîn zêdetir belavî civaka Ewropayê bikin, civaka Ewropayê bikêşin nav têkoşînê, pêngava ji Rêbertî re azadî hîn zêdetir gerdûnî bikin û pêş bixin.
Dewleta Tirk li dijî Kurdan polîtîkaya qirkirinê dimeşîne. Bi taybetî 4 sal in bi ti rengî agahî ji Îmraliyê nayê wergirtin. Me daxuyaniyên bi rengekî bêrêz ên Wezîrê Edaletê dîtin. Bi rastî hema bêje henekê xwe li gelê Kurd, civaka Tirkiyeyê û cîhanê kir. Henekê xwe li gelan û mirovahiyê kir. Rojên borî hevalan jî nirxand; helbet eger piştevaniyek wî nebe, eger xwe nespartiba polîtîkaya heyî ya hêzên navneteweyî, nedikarî bi vî rengî bêrêz û nemerdane baxive. Dibêje, “Li Îmraliyê tecrîd nîne”. Li Îmraliyê sîstemeke êşkence û qirkirinê heye, îzolasyoneke mutlaq heye, hiqûq hatiye binpêkirin, ti qûralên hiqûqê nayên pêkanîn. Sûcê mirovahiyê tê kirin, lê dibêje; “li Îmraliyê tecrîd nîne!” Gelo nêzîkatiyeke wiha nermedane dibe?
TÊ XWESTIN KU RÊBERTÎ BIKIN MIJARA BAZARIYÊ, LÊ RÊBERTÎ HELWEST NÎŞANÎ VÊ YEKÊ DA
Me di pêvajoya hilbijartinê de dît, rayedarên AKP’ê ji bo bidestxistina Stenbolê hêvî û rica ji Kurdan dikirin. Peyamên hatine dayîn, em kêm zêde dizanin. Gotin dengê xwe bidin Mûrat Kûrûm, ger pêwîst bike em ê parêzerekî bişînin Îmraliyê û bila bi Ocalan re hevdîtinê bike. Xwestin Îmraliyê, sîstema tecrîdê ya li Îmraliyê û rewşa Rêbertî ev qasê bi nemerdane bikin mijara bazariyê.
Em her tim dibêjin; Li Îmraliyê ne hiqûq, ne exlaq û ne jî wijdan heye. Siyaset û pêkanîneke pir bê exlaq heye. Rewşa Rêbertî bi temamî hatiye veguherandina amûrekî. Tê xwestin ku di destê desthilatdariyeke faşîst de bibe amûreke siyasî û mijara bazariyê. Tê xwestin ku îradeya Kurdan bişikînin û têkoşîna azadiyê ya Kurdan tasfiye bikin. Ji bo Kurdan teslîm bigirin, dixwazin veguherînin amûreke bazariyê, gef û şantajê. Lewma Rêbertî helwest nîşan da. Herî dawî dema bi birayê xwe Mehmet Ocalan re axivî, bi tundî helwest nîşan da. Got, “hûn sûc dikin”. Got, “hûn ê têkoşîna hiqûqî bimeşînin”. Got, “Ji xwe tişta li Îmraliyê tê kirin, sûcekî mirovî ye. Hûn ê li dijî vê yekê têbikoşin. Hûn ê helwestên welê nîşan nedin ku vê yekê rewa bikin.” Rêbertî di axaftina bi telefonê ya bi birayê xwe Mehmet Ocalan re kirî de, sîstema êşkence û tecrîdê ya li Îmraliyê weke rewakirin nirxand. Ev nêzîkatî û hewldan pir xeter dît. Weke ketina xefika dewletê, nirxand. Got, “bi lîstokên wiha nexapin. Bi zane bin û bi mantiq û zanebûn tevbigerin.” Got, “astên siyasî û îdeolojîk ên vî karî, weke ku astên wê zêde ne binirxînin û bibînin.” Hevalan jî hişyarî kirin. Raste yanî. Divê em têkildarî vê yekê bi rengekî pir xurt têkoşînê bimeşînin. Pêngava ji Rêbertî re azadî, divê bi taybetî em li Bakur û navenda Tirkiyeyê xurt bikin.
TECRÎD PIRSGIRÊKA GELÊN TIRKIYEYÊ JÎ YE
Niha çalakiyên “deng bide azadiyê” tên pêşxistin; ev girîng e. Malbatên girtiyan ji bo piştgiriyê bidin berxwedana zindanê, li dijî tecrîda li Îmraliyê hefteyê rojek-du rojan çalakiyên protestoyî lidar dixin, lê ne têrker e. Ji ber ku ev ne rewşeke ku tenê malbatên girtiyan, eleqeder bike. Rewşeke welê ye ku bi milyonan Kurdan eleqeder dike. Rewşeke ku gelekî qasî 40-50 milyonî eleqeder dike, mirovahiyê eleqeder dike. Ev sûcekî mirovahiyê ye. Ev li dijî civaka Tirkiyeyê jî komployek e. Ev kemînek e. Bi vî rengî siberoja civak û gelên Tirkiyeyê tê tarîkirin. Bi rastî jî Tirkiye bi vî şêwazî dikeve nava agirekî dojehê. Ji xwe ketiye nav de. Ji xwe eger bi vî rengî bidome, wê ev rewş ber bi şerê navxweyî ve biçe. Wisa tê fêmkirin ku hêzên navneteweyî û ev desthilatdariya faşîst jî vê yekê dixwaze. Ev yek tê wê wateyê ku Tirkiye parçe parçe bibe. Tê wê wateyê ku Tirkiye bê navber di nava agirê dojehê de bişewite. Divê civaka Tirkiyeyê vê yekê bibîne û li dijî vê yekê helwest nîşan bide. ev sîstema qirkirin, tecrîd û êşkenceyê ya ku li Îmraliyê li dijî Rêbertî tê meşandin, tenê di şexsê Rêbertî de li dijî gelê Kurd nayê pêkanîn; li dijî civak û gelên Tirkiyeyê jî tê pêkanîn. Li dijî jinan, li dijî mirovahiyê tê pêkanîn. Qasî ku li dijî gelê Kurd komployek e, li dijî gelên Tirkiyeyê jî komployek e. Rewşenbîrên Tirk jî divê têkildarî vê yekê rexneyên xwe bikin û bibin têkoşer, divê civaka Tirkiyeyê bi zane û bi hestiyar bikin. Hemû hêzên demokrasiyê divê li dijî sîstema êşkence û tecrîdê ya li Îmraliyê rabin. Çavkaniya bingehîn a bêhiqûqiyê, bêhiqûqiya li Îmraliyê ye. Em vê yekê her tim dibêjin. Ev rastî û heqîqetek e. Eger li Îmraliyê hiqûq were pêkanîn, wê hiqûq û edalet were Tirkiyeyê. Ji bo ku li Îmraliyê bêhiqûqî bê navber dewam bike, li seranserî Tirkiyeyê hiqûq nayê pêkanîn. Ji ber ku niha li her derê hiqûqeke qirkirinê, hiqûqeke dijmin tê pêkanîn. Wê li rojhilatê Tirkiyeyê faşîzm hebe, li rojavayê Tirkiyeyê jî demokrasî hebe; gelo ma ev pêkan e? Têkildarî vê yekê ez tenê dixwazim wiha bêjim. Ev ne tenê pirsgirêka Kurdan e, pirsgirêka gelên Tirkiyeyê jî ye. Ev tenê pirsgirêka rewşenbîrên Kurd nîne, ev pirsgirêka rewşenbîrên Tirk û muxalefeta li Tirkiyeyê jî ye. Ji ber ku çarenûsa Tirkiyeyê eleqeder dike.
Divê em bi rengekî pir xurt ji her civakê mirovan tevlî “Pêngava Azadiyê” bikin û mezin bikin. Di rewşa heyî de, têrker nîne. Têkoşîneke ku bê navber dewam dike heye; helbet ev pir bi wate ye. Encamên vê yekê yên siyasî û civakî yên pir girîng hene. Lê têrker nîne. Divê bi rêbazên hîn dewlemendtir, bi rengekî hîn berfirehtir em gelek beşan tevlî bikin, fikir û paradîgmaya Rêbertî bi rengekî hîn xurttir belav bikin, pêngavê bikin gerdûnî, bi rengekî herî xurt bimeşînin, encamê werbigirin û teqez azadiya fîzîkî ya Rêbertî pêk bînin.
Didome…
