Nûçegîhana JIN TV ya Kantona Şehbayê Sîdra Mamo ku kêlî bi kêlî êrîşên dewleta Tirk û çeteyên wî yên li ser Kantona Efrîn-Şehbayê dişopîne, derbarê şert û mercên zehmet ên jiyanê û berxwedana heyî de ji ANF’ê re axivî.
Sîdra Mamo destnîşan kir ku gel 7 sal in bênavber li ber xwe dide û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Em jî wê berxwedana bi rûmet bidomînin. Bila tu kes hêviya xwe ya rizgarkirina Efrînê winda neke. Bila her kes bizane; eger em îro nefesê digirin ev ji bo Efrînê ye. Ez ji navçeya Bilbile ya Efrînê me. Dema dewleta Tirk a dagirker di sala 2018’an de êrîşên hov da destpê kirin, em neçar man di 18’ê Adarê de derbasî Şehbayê bibin. Em koçberê Şehbayê bûn. Me heft salan di şert û mercên pir zehmet de xwe li jiyanê girt.
Tenê yek armanca me hebû ku me li hemberî şert û mercên zehmet û hemû neyîniyan xwe li jiyanê girt ew jî jinûve vegera li Efrînê bû. Em dixwazin li Efrînê bi awayekî azad bijîn. Lewma me kêliyên zehmet dît, ji demên teng derbas bûn. Helbet me dikarî bû li cihekî din jiyaneke asayî bidomînin. Lê me nikaribû armanca xwe têkoşînê berdin û dev ji îdiaya Efrîna azad berdin û koletiya teslîmkar qebûl bikin. Jiyaneke ji rêzê ji bo me ne girîng bû. Armanca me Efrîn e; vegera li Efrînê ye.”
DEWLETA TIRK HER ROJ BOMBE LI SER GEL DIBARÎNE
Sîdra Mamo bi bîr xist ku bi hezaran kesên ku di sala 2018’an de piştî dagirkeriya dewleta Tirk neçar manc koçberî Efrînê bibin, li Şehbayê têkoşîna jiyanê didin û têkoşîna gel a li Şehbayê bi van gotinan vegot: “Li gundên ku em piştî koçberiya Şehbayê lê hatin bicihkirin, nifusekî zêde hebû û ev kapasîteya niştecihbûnê ya Şehbayê derbas dikir. Ji ber vê yekê em li gund, dibîstan, mizgeft û malên xirabûyî ku ne qadên jiyanê bûn, bi cih bûn. Bi hezaran Efrînî neçar dima bi şev ji derve bimîne. Ji bo derbaskirina vê rewşê, pênc kampên din hatin avakirin. Ez jî derbasî gundê Til Sosinê bûm. Nepaydabûna xwarinan, nepêşwazîkirina pêwîstiyên bingehîn ên mirovan û ji neçarî jiyankirina herî kêm 3, 4 malbatan di malên bêderî, bê pencere û bê ban de rê li ber rewşekî trajîk vedikir.
Dîtina sobayekî yan jî sotemeniyê ya ji bo germbûnê jî ne pêkan bû. Tu kes bi hêsanî nedikarî xwe li vê rewşê bigre, nikaribû di bin siya mirinê de birçî bimîne û perişan bibe. Lewma jî nedikarîbû li Şehbayê bimîne. Lê me tehemulkirinê hilbijart, ji ber ku armancek me hebû. Lewma me li ber xwe da, ji nû ve birêxistin bûn û îdiaya azadkirina Efrînê da. Jiyana li Şehbayê peyama li dijî dijmin û neberdana Efrînê bû. Ev rewş dijmin nerehet kir; dijmin fikirî ku me dev ji biryardariya xwe ya parastina Efîrnê berdaye û em ê ji bo Efrînê têkoşînê nekin û ew gihiştine hedefên xwe. Lê dema ku em ji nû ve birêxistin bûn û dest bi berxwedanê kir, dît ku xelitî. Lê li vir jî êrîşên dijmin dewam kirin; her roj bê navber bombe li gelê Efrînê barandin.
‘JI BO PARASTINA EWLEHIYA GEL DÎSA BIRYARA KOÇBERIYÊ HATE GIRTIN’
Sîdra Mamo diyar kir ku ew weke nûçegihana Jin TV’yê kêlî bi kêlî êrîşên dewleta Tirk û çeteyên wî yên li ser Şehbayê dişopîne û wiha bi lêv kir: “Weke tê zanîn çeteyên HTŞ’ê piştî ku gund û navenda bajarê Helebê bi dest xist, berê xwe da Şehbayê. Êrîşî gundên Burce Qase û gundê Mezin ên xeta Şerawayê kirin. Me jî weke nûçegihanên JIN TV’yê rewşê kêlî bi kêlî dişopand. Bi rastî jî me şahidî li êrîşên gelek berfireh û dijwar kir. Li hemberî van êrîşên gel û hêzên parastinê têkşîneke mezin dida. Lê li hemberî êrîşan ewlehiya canî ya ge di xetereyeke mezin de bû; ji ber vê yekê ji bo parastina ewlehiya canî ya gel dîsa biryara koçberiyê hate girtin.
Ji bo koçberkirinê qefile hatin avakirin û em di van qefileyan de man. Em neçar man bi van qefileyan bi şev ji derve bimînin. Ji ber rewşa ji nişka ve li hemberî kesên ji derveyî qefileyan êrîş hatin kirin; dihatin êşkence kirin, serjê kirin û destdirêjî kirin. Aqûbeta kesên rastî van muameleyên bêhiqû û nemirovî dihatin ne diyar bû. Bi taybet li Til Rifatê ji ber êrîşên çeteyan, şansê xwe rizgarkirina mirovan nema. Ji ber kêmbûna wesayît û derfetiyan rûbirûyê çeteyan man. Serê 4 jinên Êzidî hatin jêkirin. Ev tenê yên hatin dîtin bû, bi sedan bûyerên ne xuya hatin jiyîn.
Piştî ku qefileya me şevekî li derve man, sibehê bi rê ket. Dema em bi rê ketin çetayan dora qefileyê dorpêç kiribûn, me dişopadin û dîmenên me digirtin. Heqeretê li gel dikirin. Zexta derûnî dikirin û gotinên biçûkxistinê dikirin. Di vê pêvajoyê de pitikek û extiyarek ji ber sermayê jiyana xwe ji dest dan. Bûyerên bi vî rengî qewimîn û me şahidî kir. Me di pêvajoya Efrînê ya 2018’an de çîrokên pir bi êş jiyan kir; niha jî bi êşên weke hev û hê bi eştir re rû bi rû ne.”
LI BER ÇAVÊ CÎHANÊ KOMKUJÎ TÊN KIRIN
Sîdra Mamo diyar kir ku êrîşên çeteyên girêdayî dewleta Tirk, li hemberî çavên cîhanê têne kirin û anî ziman ku dema mijar dibe Kurd her kes bêdeng dimîne û wiha got: “Min di serî de got niha jî dibêjim; em ji bo Efrînê nefesê digirin, dilê me wê ji bo Efrînê lê bide. Me çiqasî li Şehbayê ji bo Efrînê têkoşiyan, em ê li vir du qatî têbikoşin. Heta ku Efrîn û cihên dagirkirî bên rizgarkirin em ê têbikoşin.”