Sêşem, 17 Hezîran 2025
  • Ji Bo Min
  • Favoriyên Min
  • Tomarên Min
  • Dîtinên Min
  • Blog
Video
Podcast
Zindî
Arşîv
Têketin
Stêrk TV
  • DESTPÊK
  • ROJANE

    Çalakiya ji bo Hatîce Onaran: ‘Ger sûc be em hemû jî sûc dikin’

    Ji aliyê Stêrk TV

    Demîrtaş pêşniyara ‘civîna xebatê’ ji Meclîsê re kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    Serokên 15 baroyan serdana DEM Partiyê kirin: Em piştgiriyê didin pêvajoyê!

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li gelek bajaran Denîz Poyraz hate bîranîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Denîz Poyraz di 4’emîn salvegera qetilkirina xwe de hate bibîranîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Bakirhan: Eger Tirkiye dixwaze ji vê bahozê rizgar bibe, rê û rêbaz eşkere ye

    Ji aliyê Stêrk TV
  • KURDISTAN

    Sema Yuce li ser gora xwe hate bîranîn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Doza Sîncar careke din hate taloqkirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    PJAK: Em ê gelê xwe bêparastin nehêlin, em amade ne, bi rêxistin in

    Ji aliyê Stêrk TV

    HPG-NRÇ şehîdên Zapê bi bîr anî

    Ji aliyê Stêrk TV

    Pêngava ‘Azadî ji Rêber Apo re’ -II

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Şirnexê 6 herêm hatin qedexekirin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • JIN

    Serlêdanên ji bo Xelatên Rojnamevaniya Jinan a Gûrbetellî Ersoz destpê kirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Wanê ‘Tora Têkoşîna bi Tundiyê re’ hate avakirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Comandante Ramona: Em şer naxwazin, lê aştî bi teslîmiyetê pêk nayê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Mirina jinan a li ser rêya koçberiyê zêde bûne

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Swîsreyê di çalakiya greva jinan de dirûşmeya ‘Jin, Jiyan, Azadî’ deng veda

    Ji aliyê Stêrk TV

    ‘Li dijî zayendîperestiyê divê jin di nava sîstema konfederal de bibin yek’

    Ji aliyê Stêrk TV
  • ÇAND Û HÛNER

    Li Parlamenta Îngilistanê eleqeya mezin ji bo dokûmantera ‘Rojava’

    Ji aliyê Stêrk TV

    FîlmAmed: Em dixwazin xwedî li hiş û bîra vê xakê derkevin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Festîvala Ciwan û Çandê ya Hozan Serhad li Reimsê wê bê lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    34 komên folklor di Mihrîcana Govenda Kurdistanê de ketin pêşbirkê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Di festîvala Respectê de Kurd bi ‘Govendê’ li ber nijadperestiyê rabûn

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Cenevreyê civîna berxwedan û çanda Kurdî

    Ji aliyê Stêrk TV
  • CÎHAN
  • YÊN DIN
    • Gotar
    • Civak
    • Rojava
    • Gotar
  • 🔥
  • HEMÛ BAJAR
  • BEHDÎNAN
  • STENBOL
  • AMED
  • QAMIŞLO
  • ENQERE
  • KOBANÊ
  • ROJEV
  • WAN
  • ŞENGAL
  • ŞIRNEX
  • MÊRDÎN
  • HESEKÊ
  • RIHA
  • COLEMÊRG
  • ÊLIH
  • ŞEHBA
Nûçeyên Lezgîn
Li Marmarîsê erd hejiya: 1 mirî, 69 birîndar
Mazlûm Ebdî û Îlham Ehmed bi Wezîrê Karên Derve yê Fransayê re hevdîtin kirin
Li Buyukçekmeceyê erdheja bi 3.8 pileyî
Baregeha Zilîkan weke volkana li ber teqînê ye
Di navbera DYE û Îranê de hevdîtinên nerasterast destpê kirin
Dîtina TîpanAa
Stêrk TVStêrk TV
  • Kurdistan
  • Jin
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Rojava
  • Rojane
  • Cîhan
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
  • Ji Bo Min
  • Dîtinên Min
  • Tomarên Min
  • Favoriyên Min
Bigere
  • Kategorî
    • Kurdistan
    • Jin
    • Ciwan
    • Çand û Hûner
    • Cîhan
  • BAJAR
    • HEMÛ BAJAR
    • AMED
    • STENBOL
    • QAMIŞLO
    • ŞEHBA
    • REQA
    • WAN
  • JI BO TE
    • Ji Bo Min
    • Tomarên Min
    • Favoriyên Min
    • Dîtinên Min
  • RÛPEL
    • Podcast
    • Video
    • Wêne
    • Gotar
Hesabê we heye? Têketin
Me bişopîne
© Mafên belavkirinê li ba Stêrk TV parastî ne 2024. Hemû maf parastî ne.
Stêrk TV > Blog > Gotar > Sîyasîkirina dîrokê
Gotar

Sîyasîkirina dîrokê

Kurdistan LEZGIYEVA
Kurdistan LEZGIYEVA Dîroka nûkirinê: 3. Îlon 2024 Dema xwendinê: 5 dq.
Parvekirin

80 sal berê, di 1’ê Îlonê de Şerê Cîhanê yê Duyem dest pê kir, ku di dîroka sedsala 20’an de bû trajediya herî xirab. Li gel ku bi dehan sal derbas dibin jî, li cîhanê nîqaş û meraqên raya giştî li dor nirxandina bûyerên wan salan sist nabin. Pirtûk û gotarên nû tên weşandin, piştre jî daxuyaniyên kesayetên giştî, siyasetmedar û dîplomatan tên weşandin. Medya tijî şîroveyên tûj in.

Sedemên vê eleqeyê çi ne? Ya yekem, bêguman, dîroka şerê herî xedar, ku bi deh mîlyonan jiyana xwe ji dest da, di bîra gelên li hemû parzemînan de dimîne. Dikare bê gotin ku ji aliyê asta dramayê, giraniya têgihiştinên siyasî û pevçûnên helwestên cihê de, serdema 1939-1941 di dîroka sedsala 20’an de û di vegotina sosyo-siyasî ya nûjen de cihekî taybet digire. Duyem, xwesteka zelal a hin siyasetmedar, rojnamevan û dîroknasan heye ku dîroka bûyerên wan salan di çarçoveyeke nûjen de bi cih bikin, wan di jiyana siyasî de bi kar bînin.

Lê ji aliyê zanyaran ve bang li bûyerên wê demê jî tê kirin. Dîroknas belge û delîlên nû, berê nenas diweşînin. Konferans têne organîzekirin, ku tê de carinan nîqaşên pir germ têne kirin, her weha şîroveyên cihêreng ên bûyerên 1939-1940 li hev dikin. Mijarên herî nakok ên ku bi eslê Şerê Cîhanê yê Duyemîn ve girêdayî ne, pirsgirêka berpirsiyariya destpêkirina şer bi giştî, rola Peymana Munchenê ya 1938’an, danûstandinên Îngilîstan-Fransa-Sovyetê di havîna 1939’an de, mekanîzma ji bo amadekirin û girêdana Peymana Sovyet-Almanya û encamên wê û hwd’e.

Serlêdana van bûyeran ji bo hin kesayetên nûjen ji bo rexnekirin û êrîşa li ser Rûsyayê û rola wê ya li cîhanê bingehek e. Bûyerên 1939’an êdî ne dîrokek wisa nêzik in û divê tam wek serdemek di dîroka sedsala 20’an de werin destgirtin. Hewldanên ku bi îro re lihevhatinek çêbibe, eşkere ne rast û bêberhem in. Û hê bêtir, bê wate ye ku mirov Rûsyaya nûjen ji bûyerên 80 sal berê berpirsiyar bibîne. Cîhana nûjen ji 80 sal berê cuda ye. Mirovatî îro rûbirûyê hejmareke mezin ji pirsgirêk û tehdîdan e û nêzîkbûna wan bi pîvanên sala 1939’an bêwate û heta xeternak e. Ji bilî vê, ev yek ne maqûl e ku li ser têkiliyên navneteweyî yên nûjen û ji bo bîranîna dîrokî ya bûyerên wan salan were sepandin. Hewldanên bi vî rengî mînaka eşkere ya siyasîkirina dîrokê ye.

Di heman demê de ji bo jiyana nûjen lêhûrbûna li ser dersên bûyerên wê serdemê girîng û berhemdar e.

Berî her tiştî, em pêşveçûna dîrokê ya di salên 1920-1930-an de bibînin. Serpêhatiya neyînî ya Aştiya Versailles ew e ku şert û mercên mezinbûna tovên tolhildanê û derketina ramanên êrîşkar ên Naziyan li Elmanyayê afirand. Berjewendî û planên serketî yên Şerê Cîhanê yê Yekem li ser fikir û perspektîfên pêşketina cîhanê bi ser ketin.

Li ser bingehê nenirxandina metirsiya li ser cîhanê û nebûna baweriyê, di danûstandinên di astên cihê de amadebûn ji bo tawîzê tune bû. Dibe ku ev yek ji dersên sereke yên bûyerên wê demê yên dema me ye. Di hawîrdora tehdîdan de, bi taybetî yên ku xwezaya gerdûnî ne, dilxwaziya lihevkirinê şertê herî girîng e. Mirovatiyê ji bo siyasetê di êvara Şerê Cîhanê yê Duyemîn de berdêlek pir giran da.

Nifşê ciwan yê nûjen, mixabin, di derbarê dîroka Şerê Cîhanê yê Duyemîn de kêm agahîya û bal nayê kişandin. Di mijaran de vegirtina objektîf a paşeroja Şerê Cîhanê yê Duyemîn heye. Bê guman, divê em çalakiyên koalîsyona dijî Hîtler û tevkariya diyarker a Yekîtiya Sovyetê ji bo têkbirina faşîzmê ku li seranserê cîhanê hate nas kirin û Dadgeha Nurnbergê ku bi eşkere Almanyaya Nazî wekî sûcdarê sereke a derxistina Şerê Cîhanê yê Duyemîn nîşan da bi bîrbînin.

YÊN HATINE ÊTÎKETKIRIN Kurdistan LEZGIYEVA

Ji me agahî bistîne!

Eger tu bibî abone em ê nûçeyên lezgîn yekser ji maîla te re bişînin.
Eger tu bibî abone te we wateyê ku tu Polîtikaya Malpera Me dipejînî û dîsa tê wê wateyê ku tu Şert û Mercên me qebûl dikî. Tu kendî bixwazî dikarî ji abonetiyê derkevî
Çi Difikirî?
.0
.0
.0
.0
.0
.0
Nûçeya Berê Balafirên şer ên Tirk gundekî Silêmaniyê bombebaran kir
Nûçeya Pişt re ROJEVA 3’Ê ÎLONA 2024’AN
Nirxandinek Bike Nirxandinek Bike

Nirxandinek Bike Bersivê betalke

Epeyama we nayê weşandin. Qadên pêwist bi * hatine nîşandan.

Ji kerema xwe astek jilbijêre

Me Bişopîne!

Tu dikarî li ser gelek platforman rûpelên me bişopînî.
FacebookBiecibîne
TwitterBişopîne
PinterestPîn bike
InstagramBişopîne
YoutubeSubscribe
TiktokBişopîne
TelegramBişopîne
Google NewsBişopîne
LinkedInBişopîne
- Frekans -
Ad image
- Frekans -
Ad image

Navarokên Li Pêş

‘Em ê Berxwedana Tişrînê heta dawiyê dewam bikin’

Serhad Reqa yê QSD'yî anî ziman ku Berxwedana Bendava Tişrînê dîrokî ye û destnîşan kir…

Ji aliyê Stêrk TV

Rewşa girtiyên nexweş Kaya û Tuzun giran e

Di çalakiyên li Enqere û Stenbolê de hat diyarkirin ku rewşa girtiyên nexweş Omer Kaya…

Ji aliyê Stêrk TV

Rojnamevan Azîz Koyluoglû li Silêmaniyê hat bibîranîn

Rojnamevan Azîz Koyluoglû yê ku 27' Çileyê di êrîşa balafirên bêmirov ên dewleta Tirk de…

Ji aliyê Stêrk TV

Ev jî di be ku bala te bikşînin

Çima Sosyalîzma Sovyetê hilweşîya?

Ji aliyê Kurdistan LEZGIYEVA

10 Wutuwêj legel Dr.Seevan Saeed (278)

Ji aliyê Hesen QAZÎ

Danûstandinên Rûsya-Ukrayna li Stenbolê

Ji aliyê Kurdistan LEZGIYEVA

10 Wutuwêj legel Dr.Seevan Saeed (277)

Ji aliyê Hesen QAZÎ
Ya Berê Ya Pişt re
Stêrk TV
Stêrk TV
Stêrk TV

Li Ser Şopa Heqîqetê

Stêrk TV kanaleke pirziman ya nûçeyan e. Zimanê sereke ya kanalê kurdî ye. Kanal bi van zimanan nûçeyan diweşîne; kurmancî, soranî, goranî, hewramî, dimilî û îngilîzî.

Facebook Twitter Youtube Rss Medium
Kategorî
  • Kurdistan
  • Rojane
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Jin
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
Rûpel
  • Têkîlî
  • Frekans
  • Derbarê me de
  • Şert û Merc
  • Rêgezên Malperê
  • Kar Xwestin
  • Kunye

© Stêrk TV. Hemû mafê wê parastîne

Bibe abone!

Em ê te ji nûçe, gotar, bername û hemû bûyerên giring agahdar bikin!

Tu kengî bixwazin dikarin betal bikî.
adbanner
AdBlock Asteng Dike
Malpera me de reklam hene, ji ber vê sedemê malpera me bixin listeya spî ya AdBlock'ê
Temam, ez ê li listeya spî zêde bikim
Hûn bi xêr hatin

Têkevin hesabê xwe

Te paroleya xwe jibîr kir?