Duşem, 7 Tirmeh 2025
  • Ji Bo Min
  • Favoriyên Min
  • Tomarên Min
  • Dîtinên Min
  • Blog
Video
Podcast
Zindî
Arşîv
Têketin
Stêrk TV
  • DESTPÊK
  • ROJANE

    Rêber Apo: Pêvajo derbasî qonaxeke nû dibe

    Ji aliyê Stêrk TV

    DEM Partiyê serdana CHP’ê kir: Bila komîsyonek were avakirin, daraza serbixwe bikeve dewrê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Hevseroka Giştî ya DEM Partiyê çû serdana CHP’ê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Şandeya Îmraliyê wê bi Erdogan re bicive

    Ji aliyê Stêrk TV

    Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya bi Rêber Apo re bi dawî bû

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji bo daxuyaniya gerîla ya bê kirin, ji qada navneteweyî eleqeyeke mezin heye

    Ji aliyê Stêrk TV
  • KURDISTAN

    Li Amedê di komxebata zarokan de bal kişandin ser zimanê dayikê

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Amedê komxebata ciwanan tê lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Tirkiyeyê qedexeya seferên ber bi Silêmaniyeyê ve ji bo sê mehên din dirêj kir

    Ji aliyê Stêrk TV

    KCK’ê ji ber wefata Muhsin Salih peyama sersaxiye weşand

    Ji aliyê Stêrk TV

    Ji bo rojnamevanên ku daxuyaniya gerîla bişopînin navnîşan hate eşkerekirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    YRK’ê nasnameya 3 şehîdên HPJ’ê eşkere kir

    Ji aliyê Stêrk TV
  • JIN

    JinNews: Mehekê herî kêm 19 jin û zarokek hatin qetilkirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Encamnameya komxebata jinan a li Silêmaniyeyê hate eşkerekirin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Komxebata ‘Yekîtiya Neteweyî ya Jinên Kurd-Başûrê Kurdistanê’ hate lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li girtîgeha Sine zexta li rojnamevana Kurd

    Ji aliyê Stêrk TV

    Halîde Turkoglû: Divê kirdeya sereke ya pêvajoyê jin bin

    Ji aliyê Stêrk TV

    ‘Divê yekîtiyên komunal ên jinan hebin’

    Ji aliyê Stêrk TV
  • ÇAND Û HÛNER

    Li Krasnodarê civînek li ser çand û folklora Kurdî

    Ji aliyê Stêrk TV

    Konserên ‘Ji Ocalan re azadî’ li Îtalyayê di sala 2’yan de didomin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Jin aştiyê nîqaş dikin: Em rêxistinbûnê xurt dikin!

    Ji aliyê Stêrk TV

    Li Freiburgê ji bo zarokan şahiya çandî hat lidarxistin

    Ji aliyê Stêrk TV

    Çapa nû ya pirtûka Zekî Bayhan a ‘’Sozyalîzma Demokratîk’’ derket

    Ji aliyê Stêrk TV

    Pirtûka ‘Şerê Têkel’ hate çapkirin

    Ji aliyê Stêrk TV
  • CÎHAN
  • YÊN DIN
    • Gotar
    • Civak
    • Rojava
    • Gotar
  • 🔥
  • HEMÛ BAJAR
  • BEHDÎNAN
  • STENBOL
  • AMED
  • QAMIŞLO
  • ENQERE
  • KOBANÊ
  • ROJEV
  • WAN
  • ŞENGAL
  • ŞIRNEX
  • MÊRDÎN
  • HESEKÊ
  • RIHA
  • COLEMÊRG
  • ÊLIH
  • ŞEHBA
Nûçeyên Lezgîn
Şewatên li Aydin, Îzmîr û Kutahyayê dewam dikin
Li Şarbajêr droneyek ket
Li Marmarîsê erd hejiya: 1 mirî, 69 birîndar
Mazlûm Ebdî û Îlham Ehmed bi Wezîrê Karên Derve yê Fransayê re hevdîtin kirin
Li Buyukçekmeceyê erdheja bi 3.8 pileyî
Dîtina TîpanAa
Stêrk TVStêrk TV
  • Kurdistan
  • Jin
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Rojava
  • Rojane
  • Cîhan
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
  • Ji Bo Min
  • Dîtinên Min
  • Tomarên Min
  • Favoriyên Min
Bigere
  • Kategorî
    • Kurdistan
    • Jin
    • Ciwan
    • Çand û Hûner
    • Cîhan
  • BAJAR
    • HEMÛ BAJAR
    • AMED
    • STENBOL
    • QAMIŞLO
    • ŞEHBA
    • REQA
    • WAN
  • JI BO TE
    • Ji Bo Min
    • Tomarên Min
    • Favoriyên Min
    • Dîtinên Min
  • RÛPEL
    • Podcast
    • Video
    • Wêne
    • Gotar
Hesabê we heye? Têketin
Me bişopîne
© Mafên belavkirinê li ba Stêrk TV parastî ne 2024. Hemû maf parastî ne.
Stêrk TV > Blog > Zanist > Encama lêkolîna li ser notrino, di fîzîkê de rûpelekî nû vedike
Zanist

Encama lêkolîna li ser notrino, di fîzîkê de rûpelekî nû vedike

Li gorî zanyaran ên ku li hîmê diyarker ê avabûna gerdûnê digerin, di fîzîkê de rûpelekî nû vekirin.

Stêrk TV
Stêrk TV Dîroka nûkirinê: 4. Adar 2024 Dema xwendinê: 5 dq.
Parvekirin

Ji bo lêgerîn û dîtina perçikekî jêr atomê, ceribandineke mezin hate kirin: Pêkhateyeke girîng a madeyê ku jiyana me ya rojane diafirîne.

Di encama vê lêgerînê de perçikê ku weke steril notrino tê naskirin, peyda nekir.

Ev yek wê berê fîzîkvanan bide teoriyeke balkêş ku şêweyê avabûna gerdûnê bêhtir bide fêhmkirin.

Serokê Desteya Rêveber a Konseya Navendên Tekolojî û Zanistiyê (STFC) ku ev ceribandina Microboone ya li Îngilistanê fînanse kir Prof. Mark Thomson encama vê ceribandinê bi gotina ‘mirovan kelecanî dike’ pênase kir.

Sedema vê yekê jî ew e ku beşeke girîng a fîzîkvanan teoriya xwe li ser hebûna steril notrino ava kirine.

Prof. Mark Thomson got, “Encam bi rastî jî balkêş e, ji ber ku bandorê li fîzîka perçikan û teoriyên li ser kozmolojiyê dike.”

Ji gelek welatan fîzîkvan tevlî ceribandina Microboone bûn.

NOTRINO YÊN KU TEHMÊ DIGUHERÎNIN

Notrino ew perçikên ji atomê biçûktir in ku bandorê li gerdûnê dike, lê belê bi zorê pêwendiyê bi jiyana rojane re datînin. Di her kêliyê de bi milyaran ji van perçikan di nava cîhanê û her kesên li cîhanê ne derbas dibin.

Sê cûreyên naskirî yên notrino hene: elektron, muon û tau.

Sala 1998’an lêkolînerên Japon keşif kirin ku notrino dema ku digerin tehmê diguherînin.

Ev guhertina tehmê bi ‘teoriya mezin’ a heyî ya fîzîkê ya li ser perçikên ji atomê biçûktir a bi navê Standart Model nikare bê vegotin. Li gorî hin fîzîkvanan, fêhmkirina vê kutleya biçûk a notrinoyan -ku ev jî dike ku tehmê biguherînin- wê feraseteke kûrtir bi xwe re bîne ku şêweyê birêveçûna gerdûnê bide fêhmkirin.

ANTÎ MADDE

Li gorî teoriyên heyî demeke kurt piştî Big Bangê, di asteke wekhev de madde û antî madde afirîn. Tevî vê yekê dema ku madde û antî madde li hev ketin, enerjiyeke ku dikare hev tune bike diafirînin. Eger di destpêka gerdûnê de bi rêjeyeke wekhev bûya hingî diviyabû hevdû betal bikira.

Li şûna vê yekê piraniya gerdûnî hîn kêmtir ji antî maade û maddeyê hatiye çêkirin.

Hin zanyar di wê baweriyê de ne ku hin maddeyên ku di nava notrino de cih digirin ên ku tehmê diguherînin, bi leza kozmîk e ku piştî Teqîna Mezin kir ku gerstêrk, stêrk û galaksî ava bibin.

Fîzîkvanan îdîa kirin ku aromayeke çaremîn a bi navê steril notrino heye. Dihate gotin ku ev forma perçikan wê hilberîna zêde ya notrinoyên elektron vebêje û ji wê jî girîngtir wê fikrekî biafirîne ku perçik çima tehmê diguherînin.

Navê steril notrino li van hate kirin, ji ber ku tê texmînkirin ku pêwendiyê qet bi maddeyê re daneyne, halbûkî notrinoyên din kêm jî be pêwendî datanîn. Tespîtkirina notrinoyekî steril di fîzîkê de ji keşifkirina perçeyê Higgs mezintir wê bibûya keşfek. Ji ber ku şêweyê din ê notrino berevajî perçeyê Higgs perçeyk ji Modela Fîzîkê ya Standart a niha nîne.

Tîmek ji 200 zanyaran ên ji pênc welatan, ji bo dîtina vî perçikî Micro Booster Neutrino Experiment an jî Microboone afirandin û ava kirin. Microboone 150 ton e û li qadeke bi qasî qemyonekê ye.

Dedektorên xwe gelekî hesas e: çavdêriyên xwe yên li cîhana jêr atomê şibandiye dîtina bi asta ûltra bilind.

Tîma lêkolîner ragihand ku analîza li ser çar daneyên cuda yên di ceribandinê de hatin bidestxistin, têkildarî steril notrino ‘ti nîşane’ diyar nekirine.

Lê belê encam ne dawiya vê çîrokê ye, destpêka beşeke nû ye.

Zanyar dibêjin ku hîn jî tiştekî balkêş e ku divê bê eşkerekirin, ji xwe daneyan işaret bi wê yekê kir ku vegotina vê yekê divê li gorî nêzîkatiyên heyî neyê kirin, hîn tevlîhev û balkêş e; ev yek jî mirovan dixe nava kelecanê.

Ji Zanîngeha Manchesterê Prof. Justin Evans anî ziman ku lêkolîna li ser daneyên dawî di lêkolînên notrino de xaleke girîng e.

Prof. Justin Evans got, “Dema ku em li notrinoyan dinerin em tiştekî nû yan jî nayê payîn peyda dikin.”

“Encamên Microboone berê me dide aliyekî nû û bernameya me ya notrino wê bi bingeha hin ji vê nepeniyê dakeve.”

YÊN HATINE ÊTÎKETKIRIN HEMÛ BAJAR

Ji me agahî bistîne!

Eger tu bibî abone em ê nûçeyên lezgîn yekser ji maîla te re bişînin.
Eger tu bibî abone te we wateyê ku tu Polîtikaya Malpera Me dipejînî û dîsa tê wê wateyê ku tu Şert û Mercên me qebûl dikî. Tu kendî bixwazî dikarî ji abonetiyê derkevî
Çi Difikirî?
.0
.0
.0
.0
.0
.0
Nûçeya Berê Di êrîşa Îsraîlê de herî kêm 10 kes mirin
Nûçeya Pişt re Cûreyekî nû yê mirovan ê beriya 500 hezar salî hate kifşkirin
Nirxandinek Bike Nirxandinek Bike

Nirxandinek Bike Bersivê betalke

Epeyama we nayê weşandin. Qadên pêwist bi * hatine nîşandan.

Ji kerema xwe astek jilbijêre

Me Bişopîne!

Tu dikarî li ser gelek platforman rûpelên me bişopînî.
FacebookBiecibîne
TwitterBişopîne
PinterestPîn bike
InstagramBişopîne
YoutubeSubscribe
TiktokBişopîne
TelegramBişopîne
Google NewsBişopîne
LinkedInBişopîne
- Frekans -
Ad image
- Frekans -
Ad image

Navarokên Li Pêş

‘Bi rêya tecrîdê berdêleke giran li ser civakê tê ferzkirin’

Parlamenterê DEM Partiyê Kamûran Tanhan anî ziman ku bi sîstema tecrîdê re berdêleke giran bi…

Ji aliyê Stêrk TV

Li Amedê banga ‘Çareserî ji pirsgirêka Kurd re, azadî ji Abdullah Ocalan re’

Li Amedê, di civîna eşkerekirina deklarasyona Newrozê de ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd û azadiya…

Ji aliyê Stêrk TV

Gelê Kantona Firatê li dijî dagirkirina Efrînê daketin qadan

Bi sedan gelê Kantona Firatê li dijî dagirkirina Efrînê ku li pey xwe 6 sal…

Ji aliyê Stêrk TV

Ev jî di be ku bala te bikşînin

Rojane

Rêber Apo: Pêvajo derbasî qonaxeke nû dibe

Ji aliyê Stêrk TV
Rojane

Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya bi Rêber Apo re bi dawî bû

Ji aliyê Stêrk TV
Rojane

Ji bo daxuyaniya gerîla ya bê kirin, ji qada navneteweyî eleqeyeke mezin heye

Ji aliyê Stêrk TV
Jin

MKG: Di mehekê de 7 rojnamevan hatin binçavkirin, 2 jî hatin girtin

Ji aliyê Stêrk TV
Ya Berê Ya Pişt re
Stêrk TV
Stêrk TV
Stêrk TV

Li Ser Şopa Heqîqetê

Stêrk TV kanaleke pirziman ya nûçeyan e. Zimanê sereke ya kanalê kurdî ye. Kanal bi van zimanan nûçeyan diweşîne; kurmancî, soranî, goranî, hewramî, dimilî û îngilîzî.

Facebook Twitter Youtube Rss Medium
Kategorî
  • Kurdistan
  • Rojane
  • Çand û Hûner
  • Cîhan
  • Jin
  • Civak & Ekolojî
  • Zanist
Rûpel
  • Têkîlî
  • Frekans
  • Derbarê me de
  • Şert û Merc
  • Rêgezên Malperê
  • Kar Xwestin
  • Kunye

© Stêrk TV. Hemû mafê wê parastîne

Bibe abone!

Em ê te ji nûçe, gotar, bername û hemû bûyerên giring agahdar bikin!

Tu kengî bixwazin dikarin betal bikî.
adbanner
AdBlock Asteng Dike
Malpera me de reklam hene, ji ber vê sedemê malpera me bixin listeya spî ya AdBlock'ê
Temam, ez ê li listeya spî zêde bikim
Hûn bi xêr hatin

Têkevin hesabê xwe

Te paroleya xwe jibîr kir?