Kitêbî sazmanî înqlabî û kurdistan
Hatem menberî
12/3/2021
Kitêbeke 65lapere û nawaxnekey, pire le belge û basî (lanîkem bo min) kemtir bîrsaw/bîrnaw. Cige le basekan, komelêk wêney corawcorîş le kese baskirawekanî naw kitêbeke kirawnete paşkoy kitêbeke, ke karî têgeyîştin û halîbûnî rûdawekan bo xwênerî em qonaxe ke şarezay ew serdeme nîye hasantir ekenewe.
Basî serekî kitêbekey Qazî çîrokî komelêk rûnakbîrî Iranîye ke le qonaxêkî hestyarî bizûtnewey Kurdistanda le Urûpawe degerênewe û bo maweyek le lay şorişgêranî Kurd demênnewe. Em jimare kese Iranîye ke diyartirînyan duktorêke be nawî Koriş Laşayî, le dirêjey seferekeyanda ebne beşêk le beşdaranî bizûtneweke û le nizîkîşewe legel rûdawekanî ew demeda aşna û beşdar debin.
Diyare em beşey mêjûy Kurd ke pêwendî heye be hatin û nîştecêbûnî hêzekanî naw opozîsyonî dewletanî dagîrkerewe, le her çuwar beşî Kurdistanda narûn, legelêk barewe-be qestî-şêwêndiraw û tenanet şardirawtewe. Boye herkes lem buwareda hewlêk bidat, yarmetîyekî baş dekat be aşkirakirdinî rûdawekanî raburdû û wek le katî be dest geyîştinî kitêbekeşda nûsîm, em karey kak Hesenî qazî hewlêkî be nirxe bo geyîştin bem mebeste.
Ewey bo rojhelatî Kurdistan egerêtewe, le serdemî komarî Kurdistanewe ta rojgarî îmroyş, corêk huzûrî hêze Iranîyekan le nizîk û tenanet naw hêze Kurdîyekanda hebûwe û hêndêk carîş em huzûre hênde zeq û berçaw bûwe ke mesîr û rewtî rûdawekanî gorîwe û le qalibgirtinî sitratêjî bizûtnewekeyiş da rolî çarenûsazî hebûwe.
Rol û şwênî hîzbî tûdey Iran le nizîkkirdnewey damezrêneranî Komeley Jêkaf be fêrqey Dêmokrat û paşan Yekyetî Sovyetewe yeklakerewe bû. Duway nemanî komarîş,kartêkirdnî xet û rêbazî tûdeyyane le ser zorbey kadrekanî HDK, çi le nawxoy rojhelatî Kurdistan, başûrî Kurdistan û le Urûpayişda haşa helnegre. Xenî Buluryan, Rehmet Şerî’etî û ‘Ezîz Yosifî wek diyartirîn kesayetîyekanî bizûtnewey Kurdistan le zîndanî rêjîmî şa da, Simayîl Şerîfzade, Hemedemîn Sîracî, mela Aware, Suleyman û ‘Ebulay Mu’înî wek rêberanî cuwalnewey 46-47 le başûr, Dr. Qasimlû û Kerîm Hîsamîş wek nasrawtirîn kesayetî Hîzbî Dêmokratî Kurdistan le Urûpa be şêwey ruwange yan organîk girêdirawî çepî tûdeyî helesûran û têkrayan le Jêr tewjmî siyasetî tûdeyekan û lew xeteda sitratêjî Hîzbî Dêmokratyan debirde pêş ke pêyan ewit siyasetî pro-sovyetî û dijî împiryalîstî.
Paş şorişî 1357 le Iran, em rewte be berbilawtirîn şêwe dûpat bûyewe û le maweyekî kurtda cige le çendîn gurûpî biçkolaney ciyawaz u tenanet dij be yekî çep, le çingî xwênrêjanî Taran helatin û barge û bineyan bo Kurdistan gwastewe. Wêray şepoleke, sê hêzî gewretrî Iranîş rûyan le nawçey azad û jêr sêberî pêşmergey Kurdistan kird ke birîtî bûn le Sazmanî Çirîke Fîdayiyekanî Xelkî Iran, Sazmanî Mucahîdînî Xelkî Iran û gurûpî Sehend ke her kameyan be nobey xoy perwendeyekey taybetî heye û ta êsta kes wek xoy
basî lêyewe nekridûn, belgekanî bilaw nekridûnetewe û rûdawe serpoşkirawekan be şardiraweyî mawnetewe.
Sazmanî Çirîkekan ke hejmarêkî berçawî le xwêndewar û nuxbey ew serdemey Rojhelatî Kurdistanî kêşabûne naw rîzekanî xoyewe, duway maweyek û Le akamî nakokî derûnî da şeqî bird, parçe, parçe û serencam le naw xoyda pûkayewe û le meydanî siyasetî Kurdistanda rolî nema.
Sazmanî Mucahêdîn be hatinyan bo Kurdistan, beşî here girîng û çalakî hêzekanî xoy le qepî gurg derhêna û le rêgay hawkarî bê dirîxî HDKewe rizgarî kirdin. Diyare ew hawkarîye le nêwan dû hêzda bû be binema bo girtine berî rewt û mesîrêkî taze le bizûtnewey Kurdistanda û hoyekî bineretî bo gewretirbûnewey dirzî nêwan dû hêzî serekî Kurd ke be dijwarî le jêr hêrişî hêzekanî Taranda bûn. Em hengawe nwêye ke corêk blokbendî xiste ser şanoy siyasî ewdemî Kurdistan, le ruwangey minewe werçerxanêkî nêgatîv bû le pêwendî nêwan Hîzb û Komeleda û yarmetîderîş bû ke Komeleyş ‘eynî siyaset, belam legel cereyanêkî dîkey hawmeslek da bigrête ber.
Gurûpî Sehendîş ke be hatinyan bo Kurdistan û nîştecêbûnyan le naw binke û baregakanî Komeleda”pazlî” rewtekey tekmîl kird û îtir hîç derfet nema bo ewe berey hêzî Kurd lêk netrazê. Em gurupe biçkoalne goya seraserîye, ke şêwey hatnekey lay min rast wek espî tirowa deçêt, be siyaset û
rêbazekey, Komele û bew nîsbeteş beşêk le cûlanewey Kurdistanî bo ew mesîre rakêşa ke êste îtir degmenin ew kesaney le akame wêrankarîyekanî negeyiştûn.
Em rewte, wata hatnî kesanî ser be opozîsyon bo Kurdistan hêştayş nebrawetewe û bê guman le dahatûşda berdewam debê belam şêwey pêşwazî hêze Kurdîyekan her heman şêwey carane. Duwayîn şepolî em helatin û
gîrsaneweye ew kesane degrêtewe ke duway serkutekanî rêjîm û ewey pêyan ewit bizûtnewey sewz rûyan le Kurdistan kird û gelêk kesyan be hasankarî layenêkî Kurdî hatne Urûpa û emeş le halêk daye ke sedan kes û kesayetî Kurd le jêr tîxî celadanî komarî îsalmîda rûyan le şwênî hêze kurdîyekan Kirdûwe, daway hawkarî na, hasankarîyan bo kirawe belam degmen kesêkyan ber muhîbet û piştîwanî hêzêkî Kurdî kewtûwe.
Ciyawazî nêwan Sazmanî Înqîlabî u ew rewtaney duwayî
be êhtamlî yekcar fire, endamanî Sazmanî Înqîlabîş wek ewanî pêşû, lew qonaxeda wîstûyane Kurdistan bikene ” sekoy pertapê ênqêlabê Iran” û lew rêgayewe têorîyekanyan piraktîze biken, belam ciyawazîyekî yekcar zoryan legel ew leşkre Îranyey duway şorişî penca û heft têyda debîrnê û ewîş eweye ke ewan nehatbûne Kurdistan takû bibne rêberî rêberanî Kurd. Be pêçewanewe, lem ser bo ew serî qise u helwêstaneda ke lem gutubêje dûr û dirêjaneyada deryan birîwin û kak Hesen Qazî lem kitêbeda xistûnye ber destî xwêneran, dinyayek rêz û qedirşinasî ewane be nîsbet Kurd wek netewe, rêberanêk ke ewan bûnete mîwanyan û têkray ew kesaney ke ewan dîdaryan legelda kirdûn.
Bê guman katêk em ciyawazîye wek xoy hest pêy dekrê ke qisekanî ewan û ew helwêste şovînîstyaney Mucahîdîn duway têkçûnyan legel Hîzbî Dêmokrat, endamanî gurûpî Sehend duway rûyiştinyan le Komele û pênaseyek ke bo bizûtnewey Kurd, rêberanî û tenanet rêberanî Komeleyş ke mal û milk, serwet, saman û sazmanî pir le fîdakarî xoyanyan muft le extyar nan..
Be hîway ew roje ke arşîwî êmeyş wek xelkî dinya duway têperînî katî diyarîkiraw, bixrête berdestî hemwan û dîwe şarawekanî mêjûman kemtir bibnewe.
Carêkî dîke sipas bo kak Hesenî Qazî ke hemû temenî pir barî xoy bo xizmetî nûsîn û arşîwî Kurdî terxan kirdûwe û bem duwa berhemeyşî kolêk zanyarî û belgey benirxî pêşkeşî kitêbxaney Kurdî kirdûwe.
Dirêjey heye….